Arap Dilinde Telaffuz Edilmeyen veya Anlama Etkisi Olmayan Zevâid Harfler (Şekil Ekleri)

Authors : Emine Merve AYTEKİN

Pages : 668-692

Doi:10.53683/gifad.1074028

View : 20 | Download : 16

Publication Date : 2022-07-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Arap dilinde şekilsel işlevi dolayısıyla yer verilen zâid harflerin tespit edilmesi hedeflenmektedir. Bu harfler türetim ve çekim yapma amacıyla kullanılmamaktadır bilakis sanatsal gaye, imlası benzer sözcükler arasında ayrım sağlama, Kur’an-ı Kerim imlasına özel yazım kuralı, Arap Diline has imla özellikleri, Arap gramerinin özellikleri ve kafiye oluşturma gibi amaçlar ile kullanılmaktadır. Ayrıca çalışmada bu ekler sembolik özelliklerinden dolayı şekil eki olarak isimlendirilmişlerdir. Bu ekler eklendikleri sözcüklere nitelik ve nicelik yönünden herhangi bir etkide bulunmazlar. Bu harflerin çoğu sadece yazıda bulunur, telaffuz edilmezler veya telaffuz edilseler de anlama herhangi bir katkıları olmaz. Çalışmanın sonucunda bu eklerin günlük yazı ve konuşma dilinde bulunmakla beraber çoğunlukla mushafa has yazımda yer aldığı tespit edilmiştir. Kimi zaman bir gramer kuralı dolayısıyla yer alan şekil ekleri kimi zaman iki sözcüğü birbirinden ayırmak kimi zaman da sadece Kur’an hattına özel bir yazım amacıyla kullanılmıştır. Bu eklerin tespitinin bazı imla kurallarını anlama noktasında fayda sağlaması hedeflenmektedir. İsimlerde ve fiillerde bulunabilen bu harfler çalışmada şekil eki olarak isimlendirilmiş ve çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.
Keywords : Arap Dili ve Belâgatı, Sarf, Ekler, Zevâid Harfler, Mushaf İmlası, Şekil Ekleri