Üniversite Öğrencilerinin Meslek Tercihleri: Suriyeli Üniversiteliler Üzerine Nitel Bir Araştırma

Authors : Saliha Yılmaz, M. Doğan Karacoşkun

Pages : 219-248

Doi:10.53683/gifad.1546713

View : 54 | Download : 52

Publication Date : 2025-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Suriye’den Türkiye’ye göç etmiş üniversite öğrencilerinin meslek tercihlerini ve meslek tercihlerini etkileyen faktörleri incelemektir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, fenomenoloji (olgubilim) deseni tercih edilmiştir. Çalışma, Kilis ilinde gerçekleştirilmiş olup amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi ile 13 kadın ve 7 erkek üniversite öğrencileri ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme yöntemi ile bilgiler toplanmış ve toplanan veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Linda Gottfredson’un Daraltma-Uzlaşma kuramına göre temalar oluşturulmuş ve veriler bu temalara göre kategorize edilmiştir. Çalışma sonucunda, kadın ve erkek katılımcıların meslek tercihlerinde cinsiyet faktörünün önemli ve etkili olduğu görülmüştür. Katılımcıların meslek tercihlerinde, cinsiyetlerine uygun olarak algılanan toplumsal cinsiyet rollerine yönelme eğiliminde oldukları gözlemlenmiştir. Araştırmada mesleklerin cinsiyet rolleri ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Küçük yaşlarda hayal edilen meslekler ile gençlik yıllarında tercih edilen mesleklerin bireylerin cinsiyetleri ile uyumlu olması, toplumsal öğretilerde cinsiyetçi yaklaşımın baskın olduğunu düşündürmüştür. Yine cinsiyet rollerinin bir yansıması olarak erkekler güç ile ilişkilendirilen mesleklere yönelirken kadınlar pek fiziksel güç gerektirmeyen, güvenli ve rahat olduğu düşünülen mesleklere yönelmiştir. Hayal ettikleri meslekler ile icra etmek istedikleri meslekler arasında ciddi farklılıkların bulunması ise bir diğer önemli husus olarak gözlemlenmiştir. Ayrıca istemedikleri bir bölümü okuyan katılımcılar, herhangi bir mesleki beklenti geliştirmediklerini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte, erkek katılımcılar ağırlıklı olarak sayısal bölümlerden tercihlerini oluştururken kadın katılımcıların çoğunluğu sözel ve eşit ağırlık alanlarından tercihlerini oluşturmuşlardır.
Keywords : Orta Doğu ve Göç Araştırmaları, Suriyeli Göçmenler, Üniversite Öğrencileri, Linda Gottfredson, Meslek tercihleri., Cinsiyet rolleri