Fundal Bası Uygulamasının Maternal ve Fetal Sağlık Üzerine Etkisi ve Bu Uygulamada Sağlık Profesyonellerinin Sorumlulukları

Authors : Songül AKTAŞ, Ruveyde AYDIN

Pages : 86-92

View : 25 | Download : 17

Publication Date : 2018-09-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu derlemede amaç, doğumun ikinci evresinde uygulanan  fundal basının maternal ve fetal sağlık üzerine etkisini incelemek ve bu uygulamaya yönelik sağlık profesyonellerinin sorumluluklarını ortaya koymaktır.  Konu ile ilgili  veriler; Pubmed, Cochrane, Scopus, Yök Tez ve Google Akademi veri tabanlardan elde edilmiştir. Bu veri tabanlarına  fundal bası, doğumda geleneksel uygulamalar,  maternal sağlık, fetal sağlık  ”gibi anahtar kelimeler yazılarak literatür taraması  yapılmıştır.   Fundal bası; doğumun ikinci evresinin süresini  kısaltmak ve doğumun hızlandırılmasına yardımcı olmak için uterusun en üst kısmı olan fundusa  basınç  uygulanmasıdır. Kanıt temelli olmayan bu uygulama gelişmiş ülkelerde müdahaleli doğumlarda uygulanırken, gelişmekte olan ülkelerde ise neredeyse rutin olarak  uygulanmaktadır. F undal bası sıklıkla uygulayıcının önkolu, dirseği, elinin  ucu, avuç içi  ile nadir olarak ta  özel bir kemerle  uygulanmaktadır.  Bu uygulama ebeler, doğum hekimleri ve sağlık personeli olmayan bireyler tarafından yaygın  kullanılmasına  rağmen, mediko-legal sebeplerle  resmi kayıtlarda yeterince yer almamaktadır.  Fundal bası uygulamasının  maternal ve fetal sağlık üzerine olumsuz etkileri bulunmaktadır. Maternal sağlığı;  ağrı, yorgunluk, uterus rüptürü, postpartum hemoraji, disparoni gibi fiziksel;     korku, posttravmatik stres bozukluğu, postpartum depresyon gibi psikolojik yönden  olumsuz  etkilemektedir. Ayrıca uygulamanın sert düzeyde yapılması,  annelerin  doğumunu olumsuz ve  travmatik algılanmasına neden olabilmektedir. Bu uygulama  fetal distres, fetal kırıklar, fetal beyin ve brakiyal pleksus hasarı, hipoksi, asidoz ve düşük apgar skoru vb. gibi  etkileriyle fetal sağlığı da olumsuz etkilemektedir. Sağlık profesyonellerinin;  kanıt temelli olmayan  bu uygulamanın yapılmaması, rutin uygulama olmadığı konusunda kadın / aileleri bilgilendirme ve onların haklarını savunma konularında  sorumlulukları vardır.  Fundal bası uygulaması;  fiziksel ve  ruhsal etkileriyle hem maternal hem de  fetal sağlığı  olumsuz etkilemektedir.
Keywords : Fundal Bası Uygulaması, Vajinal Doğum, Maternal Sağlık, Fetal Sağlık, Olumsuz Doğum Deneyimi