40-65 Yaş Aralığındaki Kadınlarda, Menopoz Sonrasında Serum Ferritin Düzeylerinin Metabolik Sendrom ile İlişkisi

Authors : Aybike Rzalı, Ülkü Demirci

Pages : 1303-1316

Doi:10.37989/gumussagbil.1458953

View : 185 | Download : 172

Publication Date : 2024-09-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada; menopoz dönemi sonrasında serum ferritin düzeyinin kadın bireylerde metabolik sendrom ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Sultangazi Fatma Bedri Akman Aile Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı olan, 40-65 yaş aralığındaki 126 kadın birey katılmıştır. Veriler anket aracılığıyla yüz yüze olacak şekilde görüşme sağlanarak toplanmıştır. Anket içeriğinde; demografik bilgiler, antropometrik ölçümler, ilgili kan parametreleri, “Demir yönünden zengin besin tüketim sıklığı” ve “Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği” bölümleri bulunmaktadır. Anket formları Eylül 2023-Aralık 2023 tarihleri arasında uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel olarak değerlendirilmesi için IBM SPSS 25.0 kullanılmıştır. Çalışmaya katılan kadınların BKİ ortalaması 33,28 kg/m2 olup, %68,3’ ü birinci derecede obez kategorisinde bulunmaktadır. Ayrıca %95,2’ si insülin kullanmadığını belirtmiştir. Bireylerde en fazla görülen kronik rahatsızlıklar, metabolik sendrom bileşenlerinden diyabet (%45,2) ve hipertansiyon (%46)’ dur. Araştırma sonuçlarına göre; yaşam kalitesinin en fazla etkilendiği alanlar vazomotor ve fiziksel alanlardır. Araştırma sonucunda, bireylerin serum ferritin düzeyinin; total kolesterol ve LDL kolesterol düzeyleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkisi bulunmuştur (p=0,021). Vücut ağırlıkları ve bel / kalça oranı ile serum ferritin düzeyi arasında negatif yönlü anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0,032; p=0,022). Demir yönünden zengin besin tüketim sıklığı sonuçlarında, bireylerin %43,7’ si haftada 5-6 kez olacak şekilde en çok yumurta tüketimi gerçekleştirmiştir. Tavuk eti tüketim sıklığı ile serum ferritin düzeyi ve yağlı tohumlar tüketim sıklığı ile serum demir düzeyi arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Bu çalışmaya göre, serum ferritin düzeyinin kısmen de olsa metabolik sendrom gelişimi ve bileşenlerinin kontrolü açısından önemli belirteç olabileceği düşünülmektedir.
Keywords : Demir, Menopoz, Metabolik Sendrom, Serum Ferritin