Gümüşhane Dölek Köyü’nde Çarksız Çömlekçiliğin Kültürel Coğrafyası: Adaptasyon, Kültür ve Ekoloji

Authors : Yilmaz ARI

Pages : 188-208

Doi:10.36362/gumus.1003932

View : 9 | Download : 18

Publication Date : 2022-02-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Gümüşhane merkez Dölek Köyü, geleneksel çarksız çömlekçiliğin Anadolu’da halen yaşamakta olduğu az sayıdaki yerden birisidir. Çalışma Gümüşhane Dölek Köyü’nde yapılan çömlekçiliğin başlıca özelliklerini ve çömlekçilik etrafında gelişen kültürü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda Dölek Köyü’nde uzun dönemli saha çalışmaları yapılmış ve uzun zamandır çömlekçilik yapan bazı ustalar ve çömlek satıcıları ile konu hakkında derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bu kapsamda çömlek üretim süreçleri, formları, pazarlanması ve çömlekçiliğin toplum kültürünün şekillenmesindeki rolü üzerinde durulmuştur. Çalışma sonuçları, çömlekçiliğin köy kültürünün ana öğelerinden birisi olduğunu; ancak son zamanlarda özellikle dış göçler ve plastik ve metal teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak çömlekçilikte bir gerileme olduğunu göstermiştir. Önemli bir kültürel miras olan çömlekçilikteki bu gerilemenin kırsal kalkınma ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile uyuşmadığı düşünülmektedir. Çömlekçiliği yaşatabilmek ve sürdürülebilir kılmak için yerel halkın ihtiyaçlarını önceleyen, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile uyumlu ve çömlekçilik için kullanılan doğal kaynaklar üzerinde baskı oluşturmayacak destekleme programlarına ihtiyaç vardır.
Keywords : Kültürel Coğrafya, Çömlekçilik, Gudu, Gümüşhane Dölek Köyü