Vekalet Teorisi İçin Felsefi Bir Temel Olarak Diyojenik Yaklaşımın Değerlendirilmesi

Authors : Uğur KESKİN, Orkun ŞEN

Pages : 739-751

Doi:10.36362/gumus.1075197

View : 65 | Download : 47

Publication Date : 2023-10-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Vekalet teorisi, işbirliği davranışlarında bulunan bir asil ile bir vekilin karşılıklı ilişkilerini ele almaktadır. Bireyler arasındaki bu ilişkinin örgütsel yansımaları da bulunmakta, söz konusu iktisadi etkileşim, yönetim bilimi bağlamında ele alınan teorik yönler barındırmaktadır. Bu yönüyle vekalet teorisi, asil-vekil ilişkilerinde gündeme gelen sorunları incelemekte ve etkileşime dayalı ilişkiden kaynaklanan maliyetleri asgari düzeye indirgemeyi amaçlamaktadır. Antik çağ düşünürü Diyojen, günümüzde ele alınan vekalet teorisi kapsamında karşılığı bulunan birçok davranış biçimine hem öncülük etmiş hem de davranışı açıklayan görüşler öne sürmüştür. Diyojen’in öne sürdüğü görüşler, günümüz teorileri ile ele alındığında oldukça geniş bir kapsam ortaya koymaktadır. Dolayısıyla bu makalede Diyojen’in yaşama dair ve felsefi görüşleri, vekalet teorisi kapsamında sözleşme maliyetleri ve sınırlı rasyonellik özelinde ele alınmıştır. Nitel bir inceleme olan bu makalede araştırma deseni olarak doküman incelemesine başvurulmuştur. Makalede, vekalet teorisinde belirgin bir yere sahip olan sözleşme maliyetleri ve sınırlı rasyonellik kavramlarının, Diyojenik yaklaşımdaki karşılığı üzerine çeşitli aktarım, değerlendirme ve yorumlar ortaya konulmuştur. Sonuç olarak Diyojen’in vekalet teorisi kapsamında günümüzde tartışılmakta olan konuları, yüzyıllar öncesinde çevresindekileri aydınlatma çabası kapsamında ve yaşamsal pratik olarak zaten sergilemekte olduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Keywords : İktisadi Örgüt Teorileri, Vekalet Teorisi, Diyojen