Güney Kafkasya İslam İdaresi Müftüsü Hüseyin Efendi Gaipov Tarafından Müslümanlara Verilen Talimatlar

Authors : Yıldırım Okatan

Pages : 158-168

View : 23 | Download : 28

Publication Date : 2024-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :18. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren Rusya’da çıkan isyanlarda Müslüman din önderleri önemli rol oynamışlardır. Çarlık yönetimi tarafından bu durum devlet güvenliği açısından büyük bir tehdit olarak görülmekte ve acilen çözüme kavuşturulması gereken bir sorun halini almıştır. Çarlık tarafından kurulmasına imkân tanınacak bir din işleri idaresi ile hem Müslüman din görevlileri ve müesseselerin varlığı resmiyet kazanacak hem de dini önderlerin faaliyetleri denetim altına alınmış olacaktır. Bu çalışmada, Güney Kafkasya’da yaşayan Müslümanlar üzerinde denetim ve kontrolü sağlayacak otoriteye bağlı bir dini idare oluşturulması amacıyla 5 Nisan 1872 tarihli nizamname ile Tiflis merkezli olarak Çarlık Rusya’sında kurulan ve 1917 Devrimine kadar faaliyet gösteren Güney Kafkasya İslam İdaresinde 1884 ile 1917 yılları arasında Müftü olarak görev yapan Hüseyin Efendi Gaipov tarafından bölge Müslümanlarına verilen talimatlar ele alınmıştır.
Keywords : Dini idare, Güney Kafkasya, Müftü, Rusya, Tiflis