GÜVENLİKLEŞTİRME TEORİSİ BAĞLAMINDA İKİNCİ KARABAĞ SAVAŞI SONRASI AZERBAYCAN’IN MİLLÎ GÜVENLİK PARADİGMASI

Authors : Museyib Shiraliyev, Murteza Hasanoğlu

Pages : 277-300

Doi:10.28956/gbd.1570914

View : 71 | Download : 86

Publication Date : 2024-11-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Devletlerin güvenlik tehditleri ve risk alanlarına karşı aldıkları önlemler zamanla değişmekte ve bu değişimi anlamak için güvenlikleştirme teorisi önemli bir çerçeve sunmaktadır. Bu teori, devletlerin belirli tehditleri tanımlayıp olağanüstü önlemler almasını açıklamaktadır. Karabağ meselesi de güvenlikleştirme sürecinin bölgesel bir örneği olarak incelenebilir. Karabağ’ın Ermenistan tarafından işgali, Azerbaycan için ciddi bir millî (ulusal) güvenlik etkeni olarak görülmüş ve çeşitli diplomatik ve askeri çabaların yapılmasına neden olmuştur. İkinci Karabağ Savaşı sonrası Azerbaycan’ın ulusal güvenlik stratejileri dinamik bir dönüşüm geçirmiştir. Güney Kafkasya’daki jeopolitik güç dengelerinin yeniden değerlendirilmesi gereken bu dönemde, güvenlikleştirme teorisi ışığında yapılan analizler, Azerbaycan’ın güvenlik politikalarını anlamada önemli bir araçtır. Özellikle Eylül 2023’te gerçekleştirilen antiterör operasyonu, Azerbaycan’ın ulusal güvenliğini sağlama çabalarını ve terörizmle mücadelede uluslararası işbirliğinin önemini vurgulamaktadır. Medya ve politik liderlerin desteğiyle kamuoyu desteği sağlanmış, operasyonun uluslararası hukuka uygunluğu ve bölgesel istikrara katkısı belirtilmiştir. Karabağ’da anayasal düzeni tesis etmeye yönelik operasyonlar, savaş suçlularının yargılanması ve adaletin sağlanması açısından önemli sonuçlar doğurmuştur. Bu süreç, Azerbaycan’ın ulusal güvenliğini koruma amacıyla meşru bir güvenlik önlemi olarak görülmektedir. Çalışma, Azerbaycan’ın İkinci Karabağ Savaşı sonrasında değişen ulusal güvenlik stratejilerini ve küresel güç rekabeti çerçevesinde sürdürülebilir barış inşası çabalarını açıklamaktadır. Sonuçlar, Azerbaycan’ın jeopolitik gerçeklere uyum sağlamak için kapsamlı bir ulusal güvenlik vizyonuna sahip olması gerektiğini vurgulamaktadır.
Keywords : Azerbaycan, Güney Kafkasya, İkinci Karabağ Savaşı, Güvenlikleştirme, Ulusal Güvenlik