İran’ın Nükleerleşmesi: Sebepler, Aktörler ve Olasılıklar

Authors : Bülent AĞIR, Ali BİLGENOĞLU

Pages : 220-242

Doi:10.54627/gcd.947942

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Nükleer silahlar, caydırıcılık kavramı kapsamında Soğuk Savaş döneminde uluslararası barış ve güvenliğin teminatı olarak görülmüşler ve iki kutuplu ideolojik ve jeopolitik bloklaşmanın “Soğuk Savaş” olarak adlandırılmasının en önemli nedenini oluşturmuşlardır. Nükleer silahların yayılması sorunu Soğuk Savaş sonrasında Ortadoğu boyutu ağırlıklı olarak Irak ve İran üzerinden ileri sürülmüş ve tartışılmıştır. 2003 yılında gerçekleşen Amerika Birleşik Devletleri işgali sonrasında Irak bu tartışmanın dışında kalırken; yaklaşık olarak aynı tarihten itibaren İran’ın nükleer programı uluslararası toplumun daha fazla dikkatini çekmeye başlamıştır. Bu çalışmada Soğuk Savaş sonrası dönemde Amerika Birleşik Devletleri tarafından “şer ekseni” ve “haydut devlet” söylemleri ile Ortadoğu’daki en önemli hedeflerden biri haline getirilen İran’ın hukuki, politik, diplomatik ve güvenlik boyutları ile oldukça karmaşık olan nükleerleşme süreci bölgesel ve uluslararası bağlamının yanı sıra sözü edilen sürece dâhil olan büyük güçler ile uluslararası aktörlerin konumlarını da içine alacak şekilde analiz edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : İran, Nükleerleşme, Nükleer Silahlar, Ortadoğu, ABD