27 MAYIS ASKERİ MÜDAHALESİNİN NETİCESİ: DEMOKRASİ HEDEFİNDEN PRETORYAN BİR SİSTEME 62-63 DARBE GİRİŞİMLERİ

Authors : Mutlu YILDIRIM

Pages : 145-174

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2023-03-30

Article Type : Review Paper

Abstract :27 Mayıs 1960 tarihinde Silahlı Kuvvetlere mensup bir grup subayın Cumhuriyetin kurucu değerlerinden uzaklaşıldığı gerekçesiyle emir komuta zinciri dışına çıkarak gerçekleştirdiği müdahale, sadece tüm siyasi faaliyetleri askıya alarak hükümeti devirmekle kalmamış, etkileri günümüze kadar devam eden ve sadece ordunun siyasallaşma neticesinde siyasete müdahale ettiği değil, topyekûn siyasallaşmanın orduyu bir siyasal güç olarak ortaya koyduğu pretoryan bir yapının ortaya çıkamasına neden olmuştur. 27 Mayıs darbesini gerçekleştirenler yeni anayasa ve yeni bir düzen öngörürken, sivil idareye daha çok sistemi işletme görevini vermişlerdir. Müdahalenin hiyerarşi dışında gerçekleşerek başarıya ulaşması, ordu içindeki subaylarda “ben de darbe yapabilirim” düşüncesinin canlandırmıştır. Nitekim darbe sonrası yapılan ilk genel seçimlerde istenilen sonucun alınamaması askeri rahatsız etmiş ve zaten birlik olmayan ordu içindeki farklı grupların ortaya çıkmasına sebep olmuştur.Çalışma, bu düşüncenin ilk örneği olan 1962-63 Albay Talat Aydemir darbe girişimlerini ordunun içindeki siyasallaşmanın boyutlarını detaylarıyla ortaya koyarak tartışmayı hedeflemektedir.
Keywords : Siyaset, Demokrasi, Ordu, Darbe, Cunta