İngiliz Hukukunda Mandamus (Mandatory Order) İlkesi

Authors : Adem AVCI

Pages : 165-180

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2014-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İdari yargılama hukukunun güncel sorunlarından belki de en önemlisi, yargı kararlarının uygulanmaması sorunudur. Ayrıca bir kamu görevlisinin ya da bir kamu kurumunun kendisine verilmiş bir görevi yerine getirmemesi de önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İşte bu gibi sorunları çözmek için, hukuk devleti ilkesinin bir gereği olarak bazı ülkelerde “yargısal emirler” düzenlenmiştir. Yargısal emirler, Fransa gibi Kara Avrupası Sistemini benimseyen ülkelerde uygulanmaya başlanmış olsa da, bu kurum İngiliz Hukuk Sistemi kökenli Anglo-Amerikan Sistemine dayanmaktadır. İngiltere’de yargısal emirler; “injunction” ve “prerogative orders”dır. Prerogative orders yani ayrıcalıklı emirler ise “certiorari (quashing order)”, “prohibition (prohibiting order)” ve “mandamus (mandatory order)” olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bu makalenin asıl konusunu oluşturan “mandamus”, Common Law veya kanunla yüklenmiş bir kamu görevinin icrası ya da yürütülmesi için bir kamu görevlisini ya da bir kamu kurumunu zorlamaya yönelik verilen yargısal bir emirdir. Bu bağlamda, makalede İngiliz hukuk sistemi ve yargısal emir yollarına genel olarak değinilip, yargısal emir türlerinden mandamus ilkesi açıklanmaya çalışılmıştır.
Keywords : Common Law, yargısal emir, declaration, injunction, ayrıcalıklı emir, certiorari, prohibition, mandamus