UZUN DÖNEMLİ BAKIMDA TERCİHLER VE BELİRLEYİCİLER: FORMAL BAKIMA KARŞI İNFORMAL BAKIM

Authors : Özden GÜDÜK

Pages : 681-694

View : 18 | Download : 20

Publication Date : 2022-09-27

Article Type : Review Paper

Abstract :Beklenen yaşam süresinin uzaması ve doğurganlık oranının düşmesinin etkisi ile uzun dönemli bakım hizmetlerinin planlanması, sunumu, finansmanı ve sürdürülebilmesi küresel bir sorun haline gelmiştir. Gelişmiş ülkeler başta olmak üzere pek çok ülke kendine özgü bir sistem geliştirmektedir. Sistem geliştirilmesinde göz önünde bulundurulması gereken en önemli konulardan biri ise bireylerin bakım hizmetleri yönündeki tercihleridir. Bu derleme çalışmasının amacı; uzun dönemli bakım hizmet çeşitleri hakkında bilgi vermek ve bireylerin bakım çeşidi tercihini etkileyen faktörleri incelemektir. Bakım çeşitleri; formal bakım (kurumsal bakım, evde formal bakım, gündüz bakım evleri) ve informal bakım olarak kategorize edilmiştir. Konu ile ilgili yapılan literatür taraması sonucunda, tercihleri etkileyen faktörler pek çok çalışmada kullanılan Andersen Modeline göre gruplandırılarak hazırlayıcı faktörler, etkinleştirici faktörler ve ihtiyaç faktörleri olarak ele alınmıştır. Bireylerin formal ya da informal bakım çeşitleri üzerine tercihini etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır. Yaş, cinsiyet, medeni durum gibi bireylerin kendisinden kaynaklanan sebeplerin yanı sıra, bakım verebilecek kişinin mevcudiyeti ve istekliliği, bakım kuruluşlarının varlığı ve kapasitesi gibi farklı dış etkenler de bakım tercihinde rol oynamaktadır. Sürdürülebilir ve etkin bir uzun dönemli bakım sistemi oluşturulması ve geliştirilmesinde bu faktörlerin ülke ve bölge bazında incelenmesi gereklidir. Böylece maliyet hesaplaması, kapasite belirlenmesi, kaynakların etkin dağılımı ve hizmetlerin güçlendirilmesine imkân sağlanabilecektir
Keywords : Uzun dönemli bakım, evde bakım, informal bakım, formal bakım, kurumsal bakım