OECD ÜLKELERİNDE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI’NA (KOAH) BAĞLI ÖLÜMLERLE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Authors : Ilknur Arslan Çilhoroz, Fatma Mansur

Pages : 921-934

Doi:10.61859/hacettepesid.1275073

View : 184 | Download : 176

Publication Date : 2023-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) ülkelerinde Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı’na (KOAH) bağlı ölümleri etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. OECD ve Dünya Bankası veri tabanları yoluyla veri toplama işlemi yapılmıştır. Veriler 2010-2016 yıllarını kapsamaktadır. Araştırma kapsamında sigara içme, alkol kullanımı, kent nüfusu, gelir, CO kaynaklı hava kirliliği ve SO2 kaynaklı hava kirliği bağımsız değişken, KOAH’a bağlı ölümler ise bağımlı değişken olarak seçilmiştir. Çalışma kapsamında ulaşılan veriler çok değişkenli bir analiz türü olan En Küçük Kareler (EKK) regresyon analizine tabi tutulmuştur. Analiz için EViews pro19 ve SPSS programları kullanılmıştır. Ayrıca, Hausman testi yapılarak değişkenlerin sabit etki (fixed effect) ya da rastgele etki (random effect) modeline göre analizi gerçekleştirilmiştir.SO2 kaynaklı hava kirliliği, sigara içme, alkollü içecek tüketimi ve obezite arttıkça KOAH’a bağlı ölümler de artış göstermektedir. Gelir, karbon monoksit kaynaklı hava kirliliği ve nüfusun KOAH’a bağlı ölümlerde etkisinin olmadığı görülmüştür. KOAH kronik bir hastalık olması sebebiyle hastalığın semptomlarını azaltılması yaşam tarzının değişmesiyle mümkün olabilecektir. Sağlık politika yapıcıları ve hükümetler toplumun bu risk faktörlerine maruziyetini azaltmak için kampanyaları ve politikaları koordine etmelidir.
Keywords : Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH, OECD Ülkeleri, Sosyoekonomik Belirleyiciler