Divriği Kale Kazısı Sırlı Seramik Buluntuları: İlk Sonuçlar ve Yerel Üretim İzleri

Authors : Meryem ACARA ESER

Pages : 136-153

Doi:10.32600/huefd.605647

View : 20 | Download : 23

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada 2007 yılından bugüne devam eden Divriği Kalesi kazılarında ele geçen sırlı seramik buluntular tanıtılmıştır. Alanda stratigrafik bir çalışma yapmak mümkün olmadığından, Kalenin tarihçesi seramik buluntular açısından önem taşımaktadır. Divriği ile ilgili tarihi bilgiler, bölgedeki Sasani-Bizans mücadelesi ile başlar. III. Mikhael’in, 9. yüzyıl ortalarında gerçekleştirdiği Anadolu seferi sonucunda Divriği, Bizans İmparatorluğu’nun eline geçmiştir. Bizans hâkimiyetindeki Divriği Pavlikanlar’ın merkezidir. Divriği’de Türk hâkimiyetinin ne zaman başladığı ise kesin bilinmemektedir. 1142’de, Mengücek Devletinin parçalanmasından sonra, Mengücek Süleyman Şah’ın payına düşen Divriği, Mengücekoğulları’nın Divriği kolunun başkenti olmuştur. 13. yüzyılın ikinci çeyreğinde Anadolu Selçuklu Devletinin hâkimiyet alanında yer alır. 14. yüzyıl başlarından sonlarına kadar Divriği’nin tarihine dair fazla bilgi bulunmamaktadır. Bu yüzyılda Sivas, İlhanlılar’a sonra da Eretnaoğulları’na tabi olmasına rağmen, Divriği Memlûklular’ın elindedir, Mercidabık zaferi (1516) sonrası kesin olarak Osmanlı hâkimiyetine geçer. Kazı çalışmalarında bulunan sırlı seramikler, genelinde kazıma tekniği ile bezenmiş, tek veya çok renkli sırlı örneklerdir. Çoğunlukla 12. – 14. yüzyıllar arasına ait olan seramiklerde, ithal örneklerin yanı sıra, yerel olduğunu düşündüğümüz, ortak bir bezeme, renk ve teknik dünyasına ait gruplar önemli bir yer tutar. Bu çalışmada, yayınlardan bilinen Bizans ve Türk dönemi seramiklerinden farklı motif ve üsluptaki örneklerin Divriği’ye hâkim gruplardan hangisinin yerel üretimi olduğunun sorgulanması amaçlanmıştır.
Keywords : Divriği Kalesi, beylikler, seramik, sırlı, yarı mamül, yerel üretim