Kükürt İzotop Analizlerinin Arkeolojide Kullanımı

Authors : Benjamin IRVINE, Kameray ÖZDEMİR

Pages : 37-49

Doi:10.32600/huefd.993690

View : 19 | Download : 14

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kemik kolajenindeki kükürt sabit izotop oranlarının ölçümü hem günümüz hem de geçmiş çevre ve diyetin yeniden yapılandırılması çalışmalarında giderek daha fazla kullanılmaktadır. İnsan ve hayvan kemik kolajeninden elde edilen kükürt izotop oranları, tatlı su, deniz ve karasal kökenli diyet girdilerini (δ13C ve δ15N ile birlikte değerlendirildiğinde) belirlediği için farklı coğrafi mikro-bölgelerden elde edilen gıdaların ayırt edilmesinde özellikle kullanışlıdır. Böylelikle beslenmeye dair elde edilen bilgiler dolaylı olarak yerleşim yeri hareketliliğini ve yerel kökenli olmayan bireyleri tespit etmeye yönelik araştırmalara da yardımcı olur. Bu çalışma, jeosfer, hidrosfer ve biyosferde gözlenen değişken kükürt izotop bileşimlerinin de dahil olduğu teorik jeokimyasal arka planı kapsamaktadır. Ardından, bu yeni belirteci arkeoloji bilimleri için tanıtmak ve gelecekteki araştırmalar için olası uygulamalarını göstermek amacıyla Anadolu’da yürütülen çalışmalarının kapsamlı bir incelemesi yapılmıştır. Sabit kükürt izotopları (δ34S), gerek paleodiyet gerekse hareketlilik araştırmalarında daha sıklıkla kullanılan δ13C ve δ15N, 87Sr/86Sr oranı ve δ18O gibi diğer izotop oran değerleri ile karşılaştırıldığında nispeten emekleme aşamasındadır. Bununla birlikte, kükürt izotop oranlarının daha 'geleneksel' izotop araştırmalarını tamamlama ve geliştirme potansiyeline sahip olduğu da açıktır.
Keywords : Kemik Kimyası, Biyoarkeoloji, Sabit İzotoplar, Paleodiyet, Hareketlilik