Televizyonda Köylünün Ötekileştirilmesi: Sefirin Kızı Dizisindeki ‘Köylü’ Söylemine Dair Göstergesel Kaynaklara Toplum-Göstergebilimsel Bir Bakış

Authors : Emel Kökpinar Kaya

Pages : 504-517

Doi:10.32600/huefd.1191593

View : 89 | Download : 90

Publication Date : 2023-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Türkiye’deki özel bir televizyon kanalında yayınlanmış olan yerli televizyon dizisi, Sefirin Kızı üzerinden köy kökenli, köy veya kırsalda yaşayan toplumsal grupların nasıl gösterildiğine ve bu gösterimler üzerinden ‘köylü’ algısının nasıl inşa edildiğine odaklanmaktadır. Bir başka deyişle, Sefirin Kızı bağlamında köylünün toplumsal aktör olarak temsilini ve temsil biçimlerini, bu temsiller üzerinden ‘köylü’ olan grupların nasıl belirginleştirildiğini ve ötekileştirildiğini tartışmaktadır. Çalışmada, köylünün damgalanması ile ortaya çıkan ötekileştirme ve toplumsal ayrışmanın söylemsel yönleri ve ‘köylü’ kimliğinin söylemsel inşası Eleştirel Söylem Çözümlemesi’nin (ESÇ) ilke, duruş ve kavramları üzerinden ele alınmaktadır. Ayrıca köylünün etiketlenmesi ve ötekileştirilmesi söylemlerine dair göstergebilimsel bir çözümleme ve eleştirel duruş sunulmaktadır. Bu çerçevede çalışma, Theo van Leeuwen tarafından ortaya konulan Toplum-Göstergebilim’i benimsemekte ve toplumsal bilginin inşasına dair göstergesel kaynakları çözümlemek için ileri sürülen inceleme çerçevesine dayanmaktadır. Bu bağlamda, özellikle toplumsal aktörlerin gösterimine dair göstergesel kaynakları dışlama ve dahilleme kavramları çerçevesinde irdelemektedir. Daha özele indirgendiğinde rol atama, özelleştirme ve genelleştirme, birey ve grup gösterimi, adlandırma ve ulamlama gibi kavramsal araçlar çerçevesinde damgalanan ‘köylü’ kimliğine ve ortaya çıkan ayrımcı ve ötekileştirici söyleme, eleştirel göstergebilimsel bir çözümleme getirmektedir. Çözümlemede hem dilsel hem de dil-dışı göstergesel kaynaklara odaklanan çalışma, Sefirin Kızı dizisi bağlamında köylünün ve köylülüğün çoğunlukla dışlandığını göstermektedir. Köylünün ve köylülüğün dahillendiği bağlamlar da ise olumsuz gösterildiği, ötekileştirildiği ve daha istenmedik olarak etiketlendiğini ortaya koymaktadır. Ek olarak, köylünün ve köylülüğün bu söylemsel/göstergebilimsel pratikler üzerinden damgalandığını tartışmaktadır.
Keywords : Kimlik, söylem, televizyon dizileri, Eleştirel Söylem Çözümlemesi, Toplumsal Aktör Kuramı