2011 Yılı Van Depremi’nde Geçici Barınma Alanlarında Kalan Kadınların Gündelik Yaşamda Karşılaştıkları Zorluklar

Authors : Yekbün Özaydın, Aylin Görgün Baran

Pages : 578-596

Doi:10.32600/huefd.1483741

View : 59 | Download : 110

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma; 2011 yılı Van Depremi sonrası geçici barınma alanlarında kalan kadınların yaşadıkları zorlukları, gündelik yaşamlarını ve bu gündelik yaşamların değişimini/dönüşümünü konu edinmektedir. Deprem sonrası kadınların değişen ve dönüşen yaşamlarını anlamak, nasıl ve ne tür sorunlar yaşadıklarını tespit etmek amacından hareketle çalışmada yorumcu-inşacı yaklaşım esas alınmıştır. Geçici barınma alanlarındaki fiziki ve mekânsal özellikler Lefebvre ve Harvey’in mekânsal kuramlarından, gündelik yaşamının şekillenmesi ve değişimi/dönüşümü ise Berger ve Luckmann’ın toplumsal gerçekliğin inşası yaklaşımından faydalanılmıştır. Çalışmada amaçsal olarak belirlenmiş ve kartopu yöntemi ile seçilmiş 32 kadınla derinlemesine görüşme (mülakat) yapılmıştır. Derinlemesine görüşmelerden elde edilen veriler manuel olarak 5 grupta temalaştırılmış (geçici barınma alanlarının fiziki özellikleri, yaşadıkları korkular, kadının bakım ve iş yükünün artması, yardım ve destek konusunda dayanışma ve gerginlik, deprem sonrası kadının değişen gündelik yaşamı ve sosyal ilişkileri) ve bu temalar çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre kadınlar; geçici barınma alanlarındaki fiziki ve mekânsal koşullardan, çeşitli korkulardan, çadır içi yaşlı-engelli-çocuk ve hasta kişilerin bakımından, yardım almada kadın olmaktan kaynaklı çeşitli sıkıntılar yaşamışlardır. Bununla birlikte deprem sonrası gündelik yaşam ve sosyal ilişkilerine dair değişim ve dönüşümler neticesinde iş yüklerinin artması, toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin kalıp yargılar, hırsızlık, taciz kaynaklı korkular vb. gibi durumların kadınların yaşamında ciddi zorluklara sebep olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tespit edilen zorluklar ve sıkıntılardan hareketle kadınların deprem gibi afetler sonrasında yaşamlarının iyileştirilmesine, korkularının giderilmesine ve iş yüklerinin azaltılmasına dair öneriler sunulmuştur.
Keywords : Deprem ve kadın, deprem sonrası kadının gündelik hayatı, depremde kadının korkuları, deprem sonrası kadının bakım ve iş yükü, deprem ve toplumsal cinsiyet