Ameliyat Kaynaklı Basınç Yaralanmalarını Önlemede Etkili Kanıt Temelli Girişimler

Authors : Didem KANDEMİR, Serpil YÜKSEL

Pages : 85-92

Doi:10.31125/hunhemsire.907916

View : 56 | Download : 19

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Cerrahi girişim geçiren hastalar, basınç yaralanmaları açısından yüksek risk altındadır. Özellikle uzun süren cerrahi girişimler sırasında basıncın etkisiyle dokuda oluşan değişim, ameliyat sonrası 3-7. günlerde ciddi basınç yaralanmaları ile sonuçlanabilmektedir. Bu derlemede, ameliyat kaynaklı basınç yaralanmalarını önlemede etkili kanıt temelli girişimleri literatür ışığında tartışmak amaçlandı. Derlemede, elektronik veri tabanları taranarak elde edilen, 2006-2020 yılları arasında yayınlanmış, tam metnine ulaşılabilen, ameliyat kaynaklı basınç yaralanmaları ile ilgili çalışma ve rehberler incelendi. Ameliyat sırasında basınç yaralanması oluşma sıklığı %1.3-51 arasında değişmekte olup, tüm hastane kaynaklı basınç yaralanmalarının %45’ini oluşturmaktadır. Ameliyat kaynaklı basınç yaralanmalarını önlemede etkili kanıt temelli girişimler; risk değerlendirmesi, pozisyon verme, koruyucu örtü ve destek yüzey kullanımı başlıkları altında ele alınmıştır. Bu yaralanmaları önlemek amacıyla öncelikle uzun ameliyat süresi, hipotermi ve hipotansif ataklar gibi basınç yaralanması riskini artıran faktörler belirlenmelidir. Ameliyat masasında, basıncı dağıtan destek yüzeyler kullanılmalıdır. Ameliyat sırasında hastaya basınç yaralanması riskini azaltacak şekilde pozisyon verilmeli ve topuklar elevasyona alınmalıdır. Gerekirse, topuk süspansiyon cihazları kullanılmalıdır. Ameliyat sonrası dönemde mutlaka ameliyat sırasında verilen pozisyondan farklı bir pozisyon verilmelidir. Sonuç olarak, ameliyat kaynaklı basınç yaralanmalarını önlemede, bireysel ve cerrahi girişim ilişkili risk faktörlerinin dikkatle değerlendirilmesi ve önleme girişimlerinin bu faktörler ve kanıt temelli girişimler dikkate alınarak planlanması önemlidir.
Keywords : Ameliyathane, ameliyat sırası, basınç yaralanması, kanıta dayalı uygulamalar, önleme