TÜRKİYE'DE SAĞLIKLILIK HALİ: BİR PSEUDO-PANEL VERİ ANALİZİ

Authors : Öznur ÖZDAMAR, Eleftherios GIOVANIS

Pages : 89-110

Doi:10.17065/huniibf.303307

View : 15 | Download : 19

Publication Date : 2017-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma, Türkiye’deki bireylerin sağlık düzeylerini belirleyen faktörleri ampirik olarak incelemektedir. Çalışma ayrıca mikro veri seti kullanarak Türkiye’de kapalı ortam hava kirliliğinin sağlık üzerindeki rolünü araştıran ilk makale olma özelliği ile de önem arz etmektedir. İlgili analizler Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Gelir ve Yaşam Koşulları Anketi (2006-2012) yatay kesit verileri kullanılarak yapılmıştır. Yaş kohortları temelinde oluşturulan pseudo panel verileri kullanılarak uygulanan yöntemlerden birincisi olan Uyarlanmış Probit Sabit Etkiler Modeli ile, zamandan bağımsız değişen bölgesel karakteristiklerin kontrolü ve böylece tahminlerdeki yanlılığın önlenmesi amaçlanmıştır. İkinci yöntem olan Rassal Etkiler Sıralı Logit Modeli de, ilk yöntemle elde edilen sonuçların bu yöntemle de geçerli olup olmadığını görmek için uygulanmıştır. Sosyoekonomik statü gibi fertlere ve hanehalklarına ait pek çok değişken analize dahil edilmiştir. Bunlardan eğitim ile gelirin ve onları takiben istihdam durumu ve medeni halin bireylerin sağlıklı olma hallerini etkileyen en önemli iki faktör olduğu ortaya konulmuştur. Kapalı ortam hava kirliliğine ilişkin olarak, elektrik ve doğal gaz kullanımının kömür ve odun kullanımının tersine sağlığı pozitif yönde etkilediği bulunmuştur. Çalışmadaki nihai bulgular, eğitimde yeniden yapılandırma politikalarının, gelir eşitliğini sağlayıcı politikaların, temiz hava koşullarını sağlamaya yönelik girişimlerin sağlıklı bireylerin gelişiminde ve toplumdaki sağlık düzeyi eşitsizliklerinin en aza indirgenmesinde önemli adımlar olabileceğini göstermektedir. 
Keywords : Sağlık düzeyi, Pseudo Panel, sosyo ekonomik statü, kapalı ortam hava kirliliği