Stres Düzeyi, Hedonik Açlık ve Duygusal Yeme Obezite Üzerinde Etkili mi?

Authors : Bahar Ata, Esra Kutsal Mergen, Aylin Açikgöz Pinar

Pages : 695-708

Doi:10.21020/husbfd.1312040

View : 178 | Download : 240

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışma, yetişkin bireylerde algılanan stres düzeyi, hedonik açlık ve duygusal yemenin obezite üzerindeki etkilerini ve birbirleri ile olan ilişkilerini araştırmak amacıyla planlamıştır. Gereç ve Yöntem: 18-65 yaş aralığındaki 212 yetişkin bireye, Covid-19 pandemisi nedeniyle çevrim içi (online) olarak hazırlanan anket formu uygulanmıştır. Anket formu, bireylerin genel özellikleri ve beslenme alışkanlıkları ile birlikte stres düzeyini belirlenmesi için Algılanan Stres Düzeyi Ölçeği (ASÖ), hedonik açlık düzeyi için Besin Gücü Ölçeği (BGÖ) ve duygusal yeme durumlarının belirlenmesi için Duygusal Yeme Ölçeği (DYÖ)’nden oluşmuştur. Bulgular: Kadın bireylerin stres düzeylerinin yüksek olduğu saptanmıştır (sırasıyla; K: %28.8, E: %3.6, p=0.04). Stres düzeyi yüksek olan bireylerin beden kütle indekslerinin (BKİ) daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p=0.046). Aynı zamanda kadınların ASÖ, BGÖ ve DYÖ’den aldıkları toplam puanların anlamlı şekilde daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). BKİ grupları değerlendirildiğinde, obez bireylerin her üç ölçekten aldıkları toplam puanların daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0.05). Duygusal yeme ile BKİ (r=0.483; p<0.001) ve hedonik açlık (r=0.594; p<0.001) arasında orta düzeyde pozitif yönlü, duygusal yeme ve stres düzeyi arasında da zayıf, ancak pozitif yönlü bir ilişki saptanmıştır (r=0.290; p<0.001). Sonuç: Stres, hedonik açlık ve duygusal yeme üçlemesi arasındaki pozitif yönlü ilişkiler, bireylerde besin alımını tetikleyerek, sağlıksız beslenme modellerine katkıda bulunabilir ve dolayısıyla obezite için risk faktörü olabilir. Bu nedenle altta yatan mekanizmaları anlamak, bireylerde daha sağlıklı yeme davranışlarını teşvik etmek için yapılan müdahale ve stratejilerin etkilerini göz önünde bulundurmak, obezitenin önlenmesine katkı sağlayabilir
Keywords : stres düzeyi, hedonik açlık, duygusal yeme