Diplejik Serebral Palsi’li Çocuklarda Katılım Kısıtlılıkları, Gövde Dengesi, Dinamik Denge ve Çevresel Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modellemesi

Authors : Hasan Bingöl, Dilan Demirtaş Karaoba

Pages : 601-614

Doi:10.21020/husbfd.1397362

View : 24 | Download : 32

Publication Date : 2024-08-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Diplejik Serebral Palsi (SP)’li çocuklarda katılım kısıtlılıklarının potansiyel belirleyicileri olan gövde dengesi, dinamik denge ve çevresel faktörlerin yapısal modelini test etmek Gereç ve Yöntem: Çalışmaya yaşları 5-14 yıl (ortalama yaş:10,28±2,47; 17 erkek 18 kız) arasında değişen toplam 35 diplejik SP’li çocuk dâhil edildi. Çalışmaya dâhil edilen çocukların gövde kontrolü, dinamik denge ve fonksiyonel mobiliteleri, çevresel faktörler ve katılım özellikleri sırasıyla Gövde Kontrol Ölçüm Skalası (GKÖS), Zamanlı Kalk ve Yürü Testi (ZKYT), Avrupa Çocuk Çevre Anketi (AÇÇA) ve Yaşam Alışkanlıkları Değerlendirme Anketi (Life -H) kullanılarak değerlendirildi. Belirlenen değişkenler arasındaki kompleks veya çoklu ilişkiler yapısal bir eşitlik modeli (YEM) olan Yol Analizi kullanılarak belirlendi. Bulgular: Önerilen yol modeli, diplejik SP’li çocuklarda gövde kontrolünün dinamik denge ve çevresel faktörler değişkenleri üzerinde anlamlı ve doğrudan etkileri olduğunu ortaya koydu (β1= -0,66; p<0,001 ve β2= -0,79; p<0,001). Gövde kontrolünün katılım parametreleriyle doğrudan ilişkisi bulunamadı (p>0,05). Buna karşılık, gövde kontrollünün katılım parametreleri üzerindeki etkilerine dinamik denge (β1=-0,10; p<0.05 ve β2=-0,46; p<0,05) ve çevresel faktörler (β1=-0,58; p<0,001 ve β2=-0,21; p<0,05) değişkenleri aracılık etmiştir. Son olarak, gövde kontrolü, dinamik denge ve çevresel faktörler parametreleri birlikte günlük aktivitelere katılım skorundaki varyansın %33,9’unu açıklarken, aynı parametreler sosyal ortamlara katılım parametresi skorundaki varyansın sadece %9’unu açıkladı. Sonuç: Bozulmuş gövde kontrolü, zayıf dinamik denge ve çevresel engeller, diplejik SP\'li çocuklarda kötü katılım sonuçlarından sorumlu bulundu. Bu durum, hedef kitlenin katılım sonuçlarının iyileştirilmesi için gövde kontrol eğitimi, dinamik denge egzersizleri ve çevresel değişikliklerin yapılması gerektiğini göstermektedir.
Keywords : Çocuk, diplejik serebral palsi, katılım, yapısal eşitlik modellemesi