Kudsî Hadîs Mefhûmunun Serencâmı

Authors : İsa KALIN

Pages : 7-74

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2017-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kudsî hadîs, mânâsı Yüce Allah’a, lafzı ise Hz. Peygamber’e -sallallâhu aleyhi ve sellem- ait olan hadîs olarak tanımlanmaktadır. Kudsî hadîs’in terim olarak, hadîs ıstılahları arasında yerinin olup olmadığı net olarak ortaya konulmamıştır. Kudsî hadîs olarak adlandırılan rivâyetlerin, vahyin hangi türüne dâhil olduğu, Kur’ân-ı Kerîm’den ve diğer nebevî hadîslerden farklı olarak ne gibi özelliklere sahip olduğu tartışılmıştır. Bu araştırmada kudsî hadîs ifadesi, hadîs usûlü açısından tarihsel süreç içinde ele alınmış ve hadîs usûlü açısından kudsî hadîs mefhûmunun değeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Kudsî hadîs ve onunla bağlantılı düşünülen kudsî hadîs-vahiy ilişkisi vb. tartışmalar; kudsî hadîs teriminin, hadîs usûlünde yerinin olup olmadığına bakılmaksızın sürdürülmesi nedeniyle, hadîs usûlü açısından herhangi bir zemine oturmamaktadır. Buhârî’nin, es-Sahîh’inin, rivâyet lafızlarını tahlil ettiği “Kitâbu’l-İlm”in 4. bâbında; aralarında fark bulunmadığını belirttiği rivâyet lafızları arasında, kudsî hadîs rivâyet lafızlarını da özellikle belirtmesi, kudsî hadîs diye bilinen rivâyetler ile nebevî hadîsler arasında fark bulunmadığını ortaya koymaktadır. Buhârî’nin, çok geç dönemlerde kudsî hadîs diye tanımlanan bu tür hadîslere dair bakış açısı, diğer hadîsçilerce de benimsenmiştir. Bundan dolayıdır ki kudsî hadîs diye nitelenen hadîsler, ayrı bir hadîs çeşidi olarak ele alınmamış ve hadîs edebiyatının gerek rivâyetü’lhadîs ve gerekse dirâyetü’l-hadîs kitaplarında nebevî hadîsler içinde değerlendirilmiştir.
Keywords : Kudsî hadîs, hadîs usûlü, vahiy, Buhârî