Batı’da Hadis Çalışmalarında Tek Râvili Tarîkler

Authors : Fatma KIZIL

Pages : 7-22

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2012-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Batı’da hadis araştırmalarının kurucusu Ignaz Goldziher hadislerle ilgili değerlendirmelerinde isnâdları dikkate almamışsa da hem ondan önceki dönemde Alois Sprenger ve William Muir gibi isimler hem de sonraki dönemde J.H. Kramers ve Joseph Schacht gibi oryantalistler isnâdlardan belirli sınırlamalarla yararlanma yoluna gitmişlerdir. Söz konusu sınırlamaların en dikkat çekeni tek Râvili tarîklerin güvenilmez kabul edilmesidir. Schacht geliştirdiği müşterek Râvi teorisi ile müşterek Râviden önceki tek Râvili tarîklerin tarihîliğini reddetmiş ve bu konuyla irtibatlı olarak “yayılma” kavramını geliştirmiştir. Müşterek Râvi teorisini birtakım değişikliklerle uygulayan G.H.A. Juynboll ise hem müşterek Râvi öncesi hem de sonrası tek Râvili tarîklerin sıhhatini reddederek, esasen mefhûm olarak Schacht’ta da görülen “dalış”ları kavramlaştırmış, ayrıca “örümcek” adını verdiği dalışlardan mürekkep isnâd yapılarının tarihlendirilemez olduğunu iddia etmiştir. Bu makalede müşterek Râvi teorisi bağlamında geliştirilen yayılma, dalış ve örümcek kavramlarından hareketle tek Râvili isnâdlara yöneltilen eleştiriler ele alınarak tahkîk edilmekte, söz konusu eleştirilerin oryantalistlerin hadis literatürüne genel yaklaşımı ile yakından irtibatlı olduğu gösterilmektedir.
Keywords : hadis, oryantalizm, Batıda hadis çalışmaları, tek Râvili tarîk, dalış, müşterek Râvi