Hz. Peygamber’in Zeyd b. Sâbit’e Yahudi Yazısını/Dilini Öğrenme Talimatı Vermesi İle İlgili Rivâyetlerin Değerlendirilmesi

Authors : İbrahim KUTLUAY

Pages : 129-157

View : 9 | Download : 18

Publication Date : 2009-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir devlet baskanı olarak Hz. Peygamber, Arab Yarımadasında yer alan kabilelerin reislerine ve yarımada dısında yer alan yakın ve uzak komsu devletlerin krallarına çesitli amaçlarla resmi mektuplar gönderiyor ve onlardan mektuplar alıyordu. Söz konusu mektuplar tabiatıyla bazen Arapça dısındaki dillerde de olabiliyordu. Hadis ve İslâm tarihi kaynaklarında, Hz. Peygamber’in diplomatik gerekçelerle söz konusu mektupları ashabının dısındaki kimselere yazdırıp okutmaktan endise ettiğine, bu sebeple dile kabiliyetli ve zeki bir genç olduğunu bildiği Zeyd b. Sâbit’ten yahudi yazısını ve dilini öğrenmesini istediğine dair farklı rivâyetler yer almaktadır. Ancak bu konudaki rivâyetler, öğrenilmesi istenilenin yahudi yazısı veya yahudi dili mi olduğu, Zeyd’in bu yazıyı ve/ya dili ne zaman, nerede, kimlerden ve ne kadar sürede öğrendiği vb. hususlarda, sârihleri değisik yorumlara sevk eden farklı ifadeler ve kapalılıklar ihtiva etmektedir. Bu makalenin amacı, öncelikle bahsi edilen rivâyetleri tahlil ederek bunlardaki kapalı noktaları aydınlatmak, ayrıca bilhassa devletlerarası iliskilerde, eğitimde ve bilimde önemi inkâr edilemeyecek olan yabancı dile, asr-ı saadette nasıl bir ihtiyaç duyulduğunu, Hicaz Bölgesinde o dönemde hangi yabancı dillerin kullanıldığını, Resûl-i Ekrem’in bu probleme ne gibi çözümler getirdiğini tespit etmeye çalısmaktır.
Keywords : Yabancı Dil, Zeyd b Sâbit, Süryânîce, İbrânîce, Yahudi yazısı