GELİR, FİYAT, REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU VE İŞGÜCÜ MALİYETLERİNİN İŞSİZLİK ORANI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: TÜRKİYE İÇİN BİR ARDL YAKLAŞIMI

Authors : Ahmet GÜNEY, Ensar BALKAYA

Pages : 80-105

Doi:10.31199/hakisderg.577646

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2019-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’de gelir, fiyat, reel efektif döviz kuru ve işgücü maliyeti değişkenlerinin işsizlik üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Söz konusu ekonomik faktörlerin işsizlik oranı üzerindeki etkisi ve bu etkilerin yönünün belirlenmesi ile politika geliştiricilere makro ve mikro anlamda öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. 2005:Q1-2016:Q3 döneminin incelendiği bu çalışmada kullanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası istatistiklerinden elde edilmiştir. Bu değişkenler ile işsizlik arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişki ARDL sınır testi ve hata düzeltme modeli (ECM) yaklaşımı ile tahmin edilmiştir. Ulaşılan bulgular, uzun dönemde gelir düzeyi ile işsizlik arasında negatif, reel efektif döviz kuru ve işgücü maliyeti ile işsizlik arasında pozitif yönlü ilişkinin olduğunu göstermiştir. İşgücü maliyetinin kısa dönemde, fiyat düzeyinin ise her iki dönemde de işsizlik oranı üzerinde herhangi bir etkisine rastlanılmamıştır. Bununla birlikte, incelenilen dönem itibariyle işsizliğin en önemli belirleyicisinin reel gelir düzeyi olduğu görülmüştür. Çalışma bulgularının, Türkiye’de ekonomik büyümeyi artırıcı, işgücü maliyetlerini düşürücü ve reel efektif döviz kurunun aşırı yükselmesini engelleyici politikaların önemini vurguladığı düşünülmektedir. 
Keywords : İşsizlik, Gelir, Fiyat, Reel Efektif Döviz Kuru, İşgücü Maliyeti, ARDL