TÜRKİYE ŞEKER SANAYİNİN ETKİNLİK VE VERİMLİLİK ANALİZİ

Authors : Hüseyin Daştan

Pages : 478-498

View : 24 | Download : 13

Publication Date : 2018-09-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Pancardan şeker üreten ülkeler arasında önemli bir yere sahip olan Türk şeker sanayinin daha iyi bir konuma gelmesi rekabet avantajı sağlamasıyla mümkün olabilecektir. Rekabet avantajı elde etmek, performansın bileşenleri olan verimlilik ile etkinliği ölçmek ve denetlemekle sağlanabilir. Bu çalışmanın temel amacı, 1990-2010 dönemi için Türk şeker sanayisinde faaliyet gösteren fabrikaların etkinlik ve verimliliklerini ölçmek ve etkin olmayan firmaların etkin konuma gelebilmeleri için girdi ve çıktılarında yapmaları gereken düzenlemeleri ortaya koymaktır. Bu amaçları gerçekleştirmek üzere 1990-2010 dönemine ait panel verilerin kullanıldığı çalışmada Veri Zarflama Analizi ve Malmquist Toplam Faktör Verimliliği İndeksi yöntemleri her bir dönem için ayrı ayrı uygulanmış, teknik etkinlikteki değişme, teknolojik değişme ve toplam faktör verimliliğindeki değişme indeksleri hesaplanmıştır. Ayrıca, Stokastik Sınır Yaklaşımı yardımıyla stokastik sınır üretim fonksiyonu tahmininde bulunulmuştur. Sonuç olarak, 1990–2010 yılları arasında Türk şeker endüstrisinin toplam faktör verimliliğindeki değişmenin yanısıra, CCR ve BCC modellerine dayalı olarak teknik etkinlik ve ölçek etkinliği değerleri tespit edilmiştir. İç Anadolu Bölgesinde üretim faaliyetinde bulunmanın, fabrikanın özel sektör mülkiyetinde olmasının ve günlük işlenen pancar miktarının etkinliği arttırdığı görülmüştür. 
Keywords : Etkinlik, Verimlilik, Türk Şeker Sektörü, Veri Zarflama Analizi, Stokastik Sınır Yaklaşımı