Dede Korkut Hikâyelerinde Kahramanlık Miti

Authors : Güler Küçükeroğlu

Pages : 157-169

View : 173 | Download : 170

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanın anlam arayışının tezahürleri olarak görülen mitik üretimler, bilimin haklı şöhreti altında ezilmiş ve hayalî; ya da kurgu sıfatıyla geçmişin zırvaları olarak gözden düşmüştür. 19.yy’dan sonra, özellikle psikoloji kuramlarının etkisiyle, mecaz ve alegoriye dayanan bu dil, bazı gerçekliklerin sembolik ifadesi olarak değer kazanmıştır. Bu sembollerin altında yatan gizli anlamlar psikoloji, sanat, sosyoloji vs. pek çok alanın ilgisini çekmiştir. Rüya yorumları ve imge çalışmaları için anahtar vazifesi gören mitler, arketipsel psikoloji ile sanatsal çalışmalardan reklamcılık faaliyetlerine geniş bir yelpazede işlevsellik kazanmıştır. Kahramanın hikâyesine odaklanan çalışmalarıyla Joseph Campbell, monomit kavramını ileri sürmüş ve yeryüzünün farklı noktalarında, farklı zamanlarda insanların hemen hemen aynı ürünleri ürettiğini savunmuştur. İnsan ruhunun hemen her yerde aynı olması evrensel temaları meydana getirirken, dini, sosyal ve tarihî sebepler bu temalarda bazı farklılıklar oluşturmuştur. Arketip değeri taşıyan standart kalıbı bulmak kadar bir kültüre, sosyal yapıya ait ayrılan unsurların tespiti de önemlidir. Bu çalışmada, Dede Korkut Hikâyeleri Joseph Champbell’in Kahramanın Sonsuz Yolculuğu isimli çalışması temel alınarak incelenecektir. Hikâyelerin incelenmesinde Otto Rank ve Lord Raglan’ın kahraman biyografilerine de temas edilerek her bir aşamanın kendi dinamikleri açısından değerlendirilmesi yapılacaktır. Çalışmanın amacı Türk kahraman tipinin kendi dinamiklerinin tespiti ve yol haritasının ortaya koyulmasıdır.
Keywords : Mit, Kahramanlık Miti, Monomit, Dede Korkut