Osmanlı Taşra Merkezlerinde Modern Belediyelerin Ortaya Çıkışı: 19. Yüzyıl Sonu ve 20. Yüzyıl Başlarında Ankara Örneği

Authors : Sezin Dirihan

Pages : 1-15

Doi:10.46373/hafebid.1356553

View : 131 | Download : 129

Publication Date : 2023-10-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat dönemi reformları Osmanlı İmparatorluğu\'nun hem toplumsal dinamiklerini hem de kentsel yapısını etkilemiştir. Bu dönüştürücü dönem, idari ve ekonomik modellerde, kentsel göç ve şehir nüfusundaki artışla birlikte kapsamlı kentsel planlama müdahalelerini gerektiren önemli değişimleri beraberinde getirmiştir. Şehirlerin fiziki anlamda düzenlenmesi, imar faaliyetleri, temizlik ve bakım hizmetleri gibi ihtiyaçlar aciliyet kazanırken, şehirlerdeki kontrolsüz büyüme de yeni bir idari örgütlenmeyi gerektirmiştir. Daha önceleri kadıların kontrolünde olan idari yapının da yetersiz kalmasıyla birlikte modern belediyelerin oluşum sürecini başlamıştır. 19. yüzyıl sonundan itibaren başta başkent İstanbul olmak üzere zamanla diğer taşra merkezlerine yayılan pek çok kentsel düzenleme faaliyetleri görülür. Çalışmada, Osmanlı Devleti’nin önemli taşra vilayetlerinden olan Ankara’da, 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başı aralığında gerçekleştirilen modern belediyecilik faaliyetlerinin sürecinin ve gelişiminin izlenmesi hedeflenmektedir. Temel amaç, Osmanlı İmparatorluğu\'ndaki modern belediyecilik çalışmalarının Ankara kentindeki yansımalarını ve etkilerini, belediye teşkilatının başlangıcından itibaren incelemek olacaktır. Bir vaka çalışması olarak Ankara\'nın seçilmesini motive eden çeşitli temel faktörler bulunmaktadır; bunlar arasında İstanbul\'un ötesinde kentsel gelişime ilişkin daha geniş bir anlayışa duyulan ihtiyaç, Ankara\'nın bölgesel önemi, İstanbul ile karşılaştırmalı analiz potansiyeli ve Osmanlı şehirlerinin değişen zamana nasıl uyum sağladığına dair veriler sunması gibi gerekçeler yer almaktadır.
Keywords : Ankara, Belediye, Osmanlı Devleti, Kentsel reform, Şehircilik