Gündelik Hayat Sosyolojisi Bağlamında Müzik Dinleme Pratikleri ve Spotify Uygulaması

Authors : Ali Eren DEMİR

Pages : 163-188

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2022-04-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Normal, olağan, aşina ve sıradan olanı inceleyen gündelik hayat sosyolojisi; duygulara, anılara ve bireysel etkileşimlere odaklanır. Geçmişte olağan gelen gündelik pratikler; zaman içinde değişir ve dönüşür. Örneğin; kaset veya plak alma, dinleme ve saklama pratikleri günümüzde farklı bir biçim almıştır. Bu çalışmada müzik dinlemenin, birey ile ilişkisi ve müzik dinleme pratiklerinin değişimi incelenmiştir. Gündelik hayat pratiklerinden biri olan müzik dinleme, birey ile etkileşime giren aktif bir öğedir. Dijitalleşen müzik dinleme deneyimi; geçmişte sabit bir mekânda gerçekleşirken, günümüzde gündelik hayatın her alanında taşınılabilir bir hal almıştır. Müzik dinleme pratiği aynı zamanda bireyin kimliği, anıları ve deneyimleri arasında bir ilişki üretir. Dijitalleşen, taşınabilir müzik dinleme pratiği ise bu ilişkinin her ana ve mekâna yayılmasını sağlamıştır. Araştırmanın temel sorunsalı; müzik dinleme ve gündelik hayat ilişkisini dijital bir müzik dinleme uygulamasıyla açıklamaktır. Spotify müzik uygulaması, dijitalleşen müzik deneyimine bir örnektir. Bu çalışmada Spotify’ın bireysel müzik dinleme deneyimini nasıl etkilediği tartışılmıştır. Bu çalışmada, Spotify ile bireyin kurduğu ilişki; duygular, anılar ve müzik dinleme pratiğinin anlamı ile yorumlanmıştır. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler, kartopu örneklem ile araştırmaya katılan 41 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu araştırma doğrultusunda katılımcılar; müziğin gündelik hayattaki deneyimlerini “sinemalaştırdığını”, daha fazla mekânda dinleyebildiklerini, ilk müzik dinlenme pratiklerini daha fazla mekânda anımsadığını, hüzünlenmek veya neşelenmek istediğinde o ana ait müziği dijital ortamda hemen bulabildiğini belirtmiştir. Katılımcıların ilk müzik deneyimleri genelde sınırlı mekânlarda iken (ev, araba vb.), dijitalleşen müzik deneyimi ile her an her yerde dinleyebildiklerini ve “moduna” göre müzikler dinleyebildiklerini belirtmişlerdir.
Keywords : Müzik, Deneyim, Anılar, Gündelik Hayat, Spotify