Evde Doğumda Metaforik Bir Bağlam: Doğum Yaptıran Kadınlar

Authors : Gülşen ÇALIŞ, Süheyla Altuğ ÖZSOY

Pages : 120-132

View : 21 | Download : 21

Publication Date : 2021-07-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada; evde doğum yapan kadınların, doğumlarını yaptıran, yardım eden kadınlara yönelik metaforik algılarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi ve fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Bu çalışmanın örneklem seçiminde, amaçlı örnekleme yönteminden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Ölçütleri sağlayan 20 kadın ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Veriler “Evde Doğum Yapan Kadınları Tanıtıcı Bilgi Formu” ve yarı yapılandırılmış “Derinlemesine Bireysel Görüşme Formu” olarak 2 form ile toplanmıştır. Evde doğum yapan kadınlara “evde doğumunuzu yaptıran kadını tanımlamak isteseniz nasıl tanımlarsınız?” şeklinde açık uçlu soru yöneltilmiştir. Veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 20 kadının yaşları 25 ile 50 arasında değişmektedir. Evde doğum yapan kadınların, doğumlarını yaptıran, yardım eden kadınları 5 kategoride değerlendirdiği görülmektedir. Bunlar; “yardım sever, yardımcı olarak doğum yaptıran kadınlar”, “güler yüzlü, sıcakkanlı, samimi olarak doğum yaptıran kadınlar”, “bilgili, deneyimli olarak doğum yaptıran kadınlar”, “Açıklayıcı, bilgi verici olarak doğum yaptıran kadınlar”, “Güven verici, tanıdık, bildik kişiler olarak doğum yaptıran kadınlar” kategorileridir. Bu kategorilerin evde doğum yapan kadınlarda oluşturduğu metaforik bağlam ise “anne”, “melek”, “nur”, ve “ebe” olarak tanımlanmıştır. Çalışmaya katılan kadınlardan bazıları birden fazla metafor kullanmışlardır. Evde doğum yaptıran kadınların en sık kullandığı metafor anne olup frekansı 18’dir. Anne metaforunun frekansının fazlalığı kavramsal kategorilerde tüm kavramları karşılıyor olmasından kaynaklanmaktadır. Sonuç ve Öneriler: Kavramsal kategori ve metaforlar arasında bağlam; evde yapılan doğumda, doğum yaptıran kadınların nasıl algılandığı, imgelendiği ve anlamlandırıldığını ortaya çıkarmaktadır. Çalışmada ortaya çıkan bu kavramsal kategoriler DSÖ’nün küresel olarak önerdiği “saygılı anne bakımı” kavramına entegre edilirse doğum yaptıran sağlık personellerine kazandırılacak yeterlilikler ve farkındalıklar ile sağlık kurumları, kadınlar için “konforlu doğum”, “saygılı doğum”, “insan onuruna yakışan doğum”, “insan hakkını ihlalsiz doğum” sunulan merkezler olarak hizmet verebilir.
Keywords : evde doğum, doğum, metafor, fenomenoloji, nitel çalışma