Bazı bitki uçucu yağ ve karışımlarının mandarinde Alternaria alternata’nın neden olduğu kahverengi leke hastalığı üzerine olan antifungal etkilerinin belirlenmesi

Authors : Mehmet Atay, Meltem Avan, Memet İnan

Pages : 570-583

Doi:10.29050/harranziraat.1556160

View : 78 | Download : 64

Publication Date : 2024-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya çapında önemli bir fitopatojen fungus türü olan Alternaria alternata, çok sayıda bitki türünde gerek yetiştiricilik sırasında gerekse hasat sonrası dönemde ciddi ürün kayıplarına neden olan bir fungustur. Farklı turunçgil türlerinin yaprak ve meyvelerinde kahverengi leke hastalığına neden olan bu patojen, mandarin (Citrus reticulata) meyveleri üzerinde siyah veya merkezi gri renkte çürüklükler meydana getirir. Bu çalışmada, iki kekik türü (Thymbra spicata L. ve Origanum onites L.) ve adaçayı (Salvia officinalis L.) uçucu yağlarının tekli ve ikili kombinasyonlar halindeki karışımlarının farklı dozları, buhar fazında ve in vitro şartlarda mandarin meyvesinden izole edilen patojen A. alternata’ya karşı antifungal etkileri araştırılmıştır. Yağların tekli olarak kullanımı durumunda fungal izolata karşı en düşük uygulama dozundaki (MIC) en yüksek antifungal etkiyi T. spicata (4.0 µl petri-1) uçucu yağı göstermiştir. Yağların karışımlar şeklinde kullanılmaları sonrası en yüksek engelleme ise T. spicata + O. onites ve T. spicata + S. officinalis (8.0 µl petri-1) uçucu yağ karışımlarında saptanmıştır. Sonuç olarak, çalışmada kullanılan bitki uçucu yağları ve karışımları doza bağlı bir şekilde A. alternata izolatına karşı antifungal etkiler göstermişlerdir. Özellikle mandarin meyvelerinin depolanarak muhafaza edilebilen bir ürün olduğu göz önünde bulundurulduğunda, farklı bitkilerden elde edilmiş bu uçucu yağların, depolanmış ürünlerde fumigant olarak ümitvar olduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords : Sinerjistik etki, Alternaria alternata, Salvia officinalis L., Origanum onites L., Thymbra spicata l.