KLASİK MÜFESSİRLERİN BAKARA SÛRESİ 61. ÂYETİNDEKİ “MISR” KELİMESİNİ YORUMLAMA BİÇİMİNİN ÇAĞDAŞ YORUMLARA YANSIMASI

Authors : Bayram Ayhan

Pages : 1-30

Doi:10.30623/harranilahiyatdergisi.381786

View : 14 | Download : 36

Publication Date : 2018-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bakara Sûresi’nde tek çeşit yemekten sıkıldıklarını ve toprakta biten sebzelerden istediklerini beyan eden İsrâiloğulları’na Hz. Musa: “Daha hayırlı olanı değersiz olanla mı değişmek istiyorsunuz? O halde herhangi bir şehre/Mısır’a gidin, istedikleriniz oradadır , ” (el-Bakara, 2/61) şeklinde cevap vermiştir. Müfessir sahâbîler bu âyette yer alan “mısr/ مصر ” kelimesinin kıraatinde farklı tercihte bulunmuşlardır. Medine tefsir medresesinin kurucusu Ubeyy b. Ka‘b (ö. 30/650) ve Kûfe tefsir ekolünün bânisi Abdullah b. Mes‘ud (ö. 32/652) “mısra” formundaki marife kıraati tercih etmiştir. Mekke tefsir medresesinin kurucusu sahabî İbn Abbâs (ö. 68/687), İbn Abbâs’ın talebeleri Mücâhid b. Cebr (ö. 103/721) ve İkrime (105/723); İbn Mes’ûd’un talebesi Katâde b. Diâme (ö. 117/735) gibi tâbiîn müfessirler ise âyetteki kelimeyi “mısran” şeklinde nekre okumuştur. İkinci kıraati kabul eden kahir ekseriyete göre âyetteki “mısr” herhangi bir şehirdir. Hz. Musa İsrâiloğulları’nın masumane isteğine çözüm sunmuştur. Nekre kıraati esas alan bazı müfessirler konuyu ismet perspektifinden değerlendirmiş ve nekre kıraatin peygamberlerin ismetine mutabık olduğunu beyan etmişlerdir. Müfessir sahâbîlere ait marife kıraati kabul eden modern yoruma göre “mısr” maruf Mısır’dır. Bu yorumu tercih eden çağdaş isimlere göre Hz. Musa İsrâiloğulları’nın isteğini kınamış ve “hayırlı olan” ile özgürlüğe, “değersiz olan” ile Mısır’daki köleliğe telmihte bulunmuştur. Makalemizin amacı, bağlamı esas alan, cumhurun tercihine muhalif çağdaş yorumu analiz etmektir.   
Keywords : İsrâiloğulları, Kıraat, Masiyet, Analiz, Yorum