MATÜRİDİ’DE HİKMET – AHLAK İLİŞKİSİ

Authors : Sami ŞEKEROĞLU

Pages : 135-150

Doi:10.30623/harranilahiyatdergisi.482729

View : 23 | Download : 14

Publication Date : 2019-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, Mâtürîdî'nin ahlak tasavvuruna ilişkin görüşleri ele alınmıştır. Mâtürîdî’ye göre, Allah’ın fiilleri ‘ hikmet ’ üzerine kuruludur. Hikmet her şeyin yerli yerinde olmasını veya bir gayeye dayalı hareket etmeyi ifade eder. Ona göre, insan varlığının anlamını bu hikmet esasında aramak gerekir; bu temel dikkate alınmadığında insanın varlığının manası tam olarak anlaşılamayacaktır. Ayrıca, insanın fiilleri bir gayeye bağlı olarak vücuda gelir. O halde, insanın bu âlemdeki varlığı da gayesiz olamaz. Mâtürîdî açısından “İnsan neden ahlaklı olmalıdır” sorusunun cevabı, insanın sahip olduğu ahlâkî donanımında bulunmaktadır. Zira ona göre, insanın ahlakî temeli onu yaratan Allah’ın ahlâkî bir varlık olmasıdır. Allah ahlaklı olduğundan insanda ahlaklı olmalıdır. Mâtürîdî insan ahlâkîliğinin esaslarını ise duyular, akıl, haber (vahiy) ve insan doğasına yerleştirir.
Keywords : Hikmet, Duyular, Akıl, Haber ve İnsan Doğası