Sığır Besiciliğinde Performans ve Karkas Değerlerinin Meta Analizi ile İncelenmesi: Türkiye Örneği

Authors : Savaş Sariözkan, Elif Çelik Gürbulak, Güven Güngör, Mehmet Küçükoflaz

Pages : 234-244

Doi:10.31196/huvfd.1371052

View : 63 | Download : 124

Publication Date : 2023-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’de 2000-2021 yılları arasında sığır besiciliği üzerine yapılan çalışmaların performans ve karkas özellikleri yönünden meta analizi ile incelenerek farklı ırk, bölge, yıl, yaş ve besi süresi için ortak bir sonuca ulaşılması amaçlanmıştır. 2000-2021 yılları arasında yayımlanmış 39 sığır besi çalışmasından elde edilen 136 çalışma bulgusu meta analize dahil edilerek, besi başı canlı ağırlık (BBCA), besi sonu canlı ağırlık (BSCA), günlük canlı ağırlık artışı (GCAA), yemden yararlanma oranı (YYO), sıcak karkas ağırlığı (SIKA), sıcak karkas randımanı (SIKAR), soğuk karkas ağırlığı (SOKA) ve soğuk karkas randımanı (SOKAR) değerlerinin ortalamaları hesaplandı. Toplam heterojenliğin hesaplanmasında Cochran’s Q istatistiği, çalışmalar arasındaki varyansın toplam varyansa oranının hesaplanmasında I2 indisi ve çalışmalar arasındaki gerçek varyansın tahmininde ise τ2 (tau2) istatistiği kullanıldı. Çalışma bulgularına göre, en düşük BBCA, BSCA ve GCAA gibi göstergelerde en düşük değerlerin yerli ırklarda (DAK, Boz, Zavot, GAK) ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde olduğu tespit edilmiştir. YYO yönünden en düşük ve en yüksek değere sahip alt gruplar sırasıyla; ırklara göre Simental (5.49 kg) ve Yerli ırklar (8.46 kg) (P<0.001); Coğrafi bölgelere göre, Marmara (5.02 kg) ve İç Anadolu (8.23 kg) (P<0.001); Yıllara göre, 2011-2021 (7.35 kg) ve 2000-2010 (7.49 kg) (P=0.750). Besiyealınan yaşa göre, ≥6 ay (6.72 kg) ve ≥18 ay (9.83 kg) (P=0.747). Besi süresine göre, ≥270 gün (6.91 kg) ve ≤180 (7.80 kg) (P=0.154) olduğu tespit edilmiştir. SIKA yönünden en yüksek ağırlıklar Simental (327 kg) ırkı bulunmuştur. SIKAR yönünden en yüksek oranlar Kültür Melezi (%58.6) ırklarında bulunurken, bölgesel olarak incelendiğinde Karadeniz Bölgesi (%60.1) ön plana çıkmaktadır. SOKA yönünden en yüksek ağırlıklar Limuzin (363.7 kg) ırkında, bölgesel olarak ise Karadeniz Bölgesinde (316.6 kg) bulunmuştur. SOKAR yönünden en yüksek oranlar Limuzin (%58.3) ırkında hesaplanmıştır. Sonuç olarak, yapılan bu çalışma Türkiye şartlarında sığır besiciliği yapan/yapacak olan üreticiler ile politikacılara gelecekte sürdürülebilir ve daha kârlı bir üretim yapılması için karar desteği sağlayacaktır.
Keywords : Besi Sığırı, Karkas, Karlılık, Meta analiz