YALVAÇ İLÇE VE MÜZESİNDE YER ALAN NAMAZLIK DOKUMALAR

Authors : Hande KILIÇARSLAN

Pages : 188-210

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2022-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Geçmişte yörük yaşam biçimini sürdürmüş bölgelerden biri olan Yalvaç ilçe ve köyleri, düz dokumacılığın gelişimi açısından bölgeye katkı sağlayan yörelerdendir. Yörede yapılan taban yaygısı, heybe, torba, çuval, yastık gibi dokumaların yanı sıra kullanım amacına yönelik namazlağa türünde dokumalar da yapılmıştır. Belirli amaca yönelik olarak dokunan namazlağ dokumalar seccade olarak da tanımlanabilmektedir. Yörelerde “namazla” veya “namazlağı” olarak geçen bu tür dokumalar, Yalvaç ilçe ve köylerinde 2 adet, Yalvaç müzesinde 9 adet olmak üzere 11 adet yörede yapılan tam sayım araştırma yöntemi sonucunda tespit edilmiştir. Araştırmada müzede tespit edilen dokumalar ağırlıklı olarak kullanılmıştır. Dokumalar, sadece kilim teknikli olarak ya da zili ve cicim teknikli dokuma türü birlikte yapılmış şekilde tespit edilmişlerdir. Göz, akrep, koçboynuzu, kurtizi, kurtağzı, suyolu motifinin farklı versiyonları gibi yöredeki diğer dokuma türlerindeki gibi sıklıkla kullanılmışlardır. Müzede tespit edilen kilim teknikli bir örnekte, kız çocuk motifine rastlanılmıştır. İplik boyamalarda geçmişte bitkisel boyalar kullanılırken, günümüzde yapay boyalar kullanıldığı yöredeki kaynak kişiler tarafından öğrenilmiştir. Bordo, vişne çürüğü, sarı, hardal sarısı, siyah, kahverengi, mavi, kırmızı ve yeşil gibi renkler dokumalarda sıklıkla kullanılan renklerdendir. Bu araştırmada yörede tespit edilen namazlağa tipi dokumalar, teknik, renk, motif ve desen özellikleri bakımından incelenmiştir. Tespit edilen dokumaların literatüre kazandırılması amaçlanmıştır.
Keywords : Yalvaç, Yalvaç Müzesi, Namazlağı, Seccade