FECR-İ ÂTİ ŞİİRİNDE GEÇMİŞİN BAŞKA BİR TEZAHÜRÜ: İLK ÇEVRE ÖZLEMİ

Authors : Çakır ZENGİN

Pages : 115-130

View : 20 | Download : 30

Publication Date : 2023-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bireyin psikolojik, ruhsal bilincinin ve kişiliğinin gelişiminde ilk çevrenin etkisi oldukça büyüktür. Çocukluk dönemindeki ilk çevre, kişinin dış dünya algısını ve bu algıyı nasıl yansıtacağını kendi bilişsel dünyasında sentezleyerek belirlemesinde etkilidir. İnsanın çevresine ve çevresinin insana ilk bakışları kişiyi “kendi” yapan etmenlerin başında gelir. Sanatçının da estetik anlayışını oluşturan temel taşların yerleştiği zamanlar, doğumunu takip eden ilk çocukluk ve çocukluk dönemleridir. Sanatçı, ömrü boyunca iyi kötü hatırında kalan bu zamanların tesiri altında kalarak eserlerine bunu bir arayış ya da acı bir bilinçaltı gerçeği olarak yansıtır. Fecr-i Âtî şairlerinin şiirlerinde anne-babanın yokluğu, doğduğu çevrenin etkileri, açık olarak görülmektedir. Çoğu Fecr-i Âtî şairinin melankolik ruh yapısının temelinde doğup büyüdüğü çevre ve bu çevredeki ailelerin etkileri vardır. Ahmet Haşim, Emin Bülent, Tahsin Nahid, Mehmet Behçet, Faik Ali ve Celal Sahir, annesizlik gibi çocukluktan kalan olumsuz yaşam izleriyle çöl, ada gibi çocukluk çevrelerini şiirlerine yansıtmışlardır. Bu makalede adı geçen Fecr-i Âtî şairlerinin ilk çevre etkileri şiirlerinden hareketle değerlendirilmiştir.
Keywords : Fecr i Âtî, ilk çevre, çocukluk dönemleri