TÜRKİYE’DE İLK VE ACİL YARDIM TEKNİKERLİĞİ MESLEĞİNİN GELİŞİM SÜRECİNİN ULUSAL MEVZUAT ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Ramazan GÜNEŞER

Pages : 15-35

Doi:10.54409/hod.1015806

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-04-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri, yaşam kurtarma ve durumun daha kötüye gitmesini önleme hedefleri bakımından hayati öneme sahiptir. İlk ve Acil Yardım Teknikeri, bu hedeflere yönelik hastane öncesi acil bakım veren sağlık profesyonelidir. Türkiye’de İlk ve Acil Yardım Teknikerliği (İAYT) eğitimi 1993 yılında, Sağlık Bakanlığında istihdamı ise 2004 yılında başlamıştır. Bu çalışmanın amacı, ulusal mevzuat bağlamında Türkiye’de İAYT mesleğinin gelişim sürecini ortaya koymaktır. Gereç ve Yöntem: Bu amaçla Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sisteminde (erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/) bulunan mevzuat, İAYT ve eşdeğer programları içeren anahtar kelimeler kullanılarak taranmıştır. Çalışma kapsamına alınan yasal düzenlemeler incelenerek İAYT mesleği özelinde tartışılmıştır. Bulgular: Yapılan tarama sonucunda, ulusal mevzuatta İAYT mesleğine doğrudan atıf yapan 1 kanun 6 yönetmelik ve 1 tebliğin olduğu tespit edilmiştir. İAYT mesleğine ilişkin düzenlemeler, genel olarak ulusal mevzuatta bulunan kanun ve yönetmeliklerde yapılan değişikler yoluyla yer almıştır. İAYT mesleğine özgü yeni bir tebliğ çıkarılmıştır. Ulusal mevzuatta İAYT mesleğine ilişkin değinilen konular ana hatlarıyla şunlardır: İş ve görev tanımları, görev-yetki ve sorumlulukları, tedavi protokol kılavuzları ve eğitim sertifikasyonu, çalışma esas ve usulleri, sorumluluk paylaşımları, özellikli birimlerde çalışma durumları ve eğitimci rolleri. Sonuç: Sonuç olarak, ulusal mevzuatta yapılan değişikliklerle Türkiye’de İAYT mesleğinin yasal sınırları çizilmiştir. Yapılan bu düzenlemeler; İAYT mesleğinin tanımlanmasına, mesleki bir kimlik edinmesini ve rollerinin belirlenmesini önemli katkılar sağlamıştır. 
Keywords : Mevzuat, Sağlık Mevzuatı, İlk ve Acil Yardım Teknikerliği İAYT, Hastane Öncesi Acil Sağlık, Türkiye, Deontoloji