COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNİN HASTANE ÖNCESİ ACİL SAĞLIK HİZMETLERİNDE TRAVMA OLGULARI ÜZERİNE ETKİSİ

Authors : Hüseyin Hakkı Bağlar, Ali Ekşi, Yasemin Öztürk

Pages : 1-13

Doi:10.54409/hod.1451492

View : 100 | Download : 53

Publication Date : 2024-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Çalışma, COVİD-19 Pandemi sürecinin Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmeti alan travma olguları üzerine etkisini değerlendirilmek amacıyla, retrospektif kesitsel bir çalışma şeklinde yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini TC Sağlık Bakanlığı 112 Acil Sağlık Hizmetleri’nden Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmeti alan Türkiye’deki tüm hastalar oluşturmuştur. Araştırma verilerinin iki aşamalı olarak değerlendirilmesi yapılmıştır. Birinci aşama Türkiye’de ilk COVİD-19 vakasının görüldüğü 11.03.2020 öncesi 24 aylık dönem, ikinci aşama ise 11.03.2020 sonrası 24 aylık dönemdir. Tanımlayıcı verilerin değerlendirilmesinde sayı (n) ve yüzde (%) dağılımları incelenmiştir. Parametrik olmayan verilerin analizi ise Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri ile analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya 234.000 olgu dahil edilmiş olup %50,2’si (n=117.408) COVİD-19 Pandemisi öncesi döneme, %49,8’i ise (n=116.592) pandemi dönemine aittir. Olguların travma bölgesine göre dağılımı incelendiğinde; pandemi döneminde baş-boyun (%59,47’ye karşın %56,82), üst ekstremite (%14,47’ye karşın %13,22) ve toraks (%1,94’e karşın %1,54) travmaları pandemi öncesi döneme göre artmıştır. Alt ekstremite (%9,03’e karşın %11,78) ve çoklu travma olguları (%7,18’e karşın %9,01) ise pandemi döneminde azalmıştır. Olguların travma mekanizmasına göre dağılımı incelendiğinde; pandemi döneminde künt travma (%57,58’e karşın %54,71) ve delici-kesici travma (%13,14’e karşın %11,91) olguları pandemi öncesine göre artmıştır. Düşme (%1,02’ye karşın %1,29), ateşli silah (%6,22’ye karşın %6,62) ve blast travma olguları (%0,04’e karşın %0,17) ise azalmıştır. Sonuç: Türkiye’de Pandemi sürecinde, ev kazalarında artış olmakla birlikte, trafik kazalarında azalma meydana gelmiştir. Genel olarak literatürün aksine Türkiye’de Pandemi sürecinde ateşli silah yaralanmalarında azalma meydana gelmiştir. Pandemi sürecinde bulaşma kaygısı başta olmak üzere çeşitli faktörler, Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmeti alan hastalarda hastaneye nakil reddini arttırmıştır.
Keywords : Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri, COVİD 19, Travma