ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ BİLİM DERGİLERİNİN VİZYON VE MİSYONLARI

Authors : Serhat KÜÇÜK

Pages : 346-357

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2015-10-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Süreli yayın marifetiyle toplum üzerinde istendik davranış oluşturma çabası Osmanlı son dönemlerine, başka bir deyişle Türk basınının ortaya çıkışına dayanmaktadır. Takvim-i Vekayi’den itibaren, Türkçe yayımlanan gazetelerin önce aydınlar üzerinde doğrudan, sonra halk arasında dolaylı olarak siyasi, içtimai ve kültürel tesirler icra ettiği ve hatta bu tesirlerin zamanla bir zihniyet değişimine katkı sağladığı yadsınamaz. İşte bu yöntem, halkta istendik davranış oluşturma metodu olarak süreli yayınlardan yararlanma, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte de uygulamada kendine yer bulmuştur. Bu çalışmada, harf inkılabı öncesi yayımlanmış altı bilim dergisi ele alınmıştır: Türk Mühendisler Ocağı’nın Fen Mecmuası, Demiryolları Mecmuası, Mühendis Mektebi Mecmuası, Telsiz Mecmuası, Fen Âlemi ve Tabiat Âlemi. Sözü edilen süreli yayınların yayımlandıkları dönemde kendilerine nasıl bir rol biçtiklerine dair bilgiler, her periyodiğin ilk sayısında Başlangıç, Başlarken, Muhterem Kârîlerimize ve İfade-i Meram gibi başlıklar altında yazılan giriş yazılarından derlenmiştir. Böylelikle erken Cumhuriyet döneminin harf inkılâbı öncesi yayımlanmış akademik, popüler veya mesleki bilim dergilerinin kendilerine biçtikleri roller ve bu roller üzerinden de ilgili dergilerin -dolayısıyla yayımcılarının- yaşadıkları döneme ve topluma bakışları, tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Bilim Dergileri, Batılılaşma, Modernleşme