İstanbul İli Karaköy Bölgesi’nin Görsel Peyzaj Değerlendirmesi

Authors : Muhammet Mustafa Ateş, Tuğba Kiper

Pages : 15-39

View : 155 | Download : 150

Publication Date : 2023-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Görsel peyzaj değerlendirmesi çalışmaları, çevreye ilişkin fiziksel özellikler ile beğeniye yönelik insan algısı arasındaki ilişkiyi temel alarak, manzara kalitesinin tanımlanmasını içermektedir. Bu durum, peyzaj planlama ve tasarım süreçlerinde kişilerin mekansal tercihlerinin belirlenmesinde etkilidir. Bu amaçla çalışmada; \"Görsel peyzajın tanımlanması ve değerlendirilmesi, mekan tercihlerinde belirleyici olup, planlama ve tasarım çalışmalarında dikkate alınmalıdır” öngörüsü ile doğal ve tarihi dokusu ile ön plana çıkmış İstanbul İli Karaköy bölgesinin görsel peyzaj kalitesinin belirlenmesi hedeflenmiştir. İlgili hipotez kapsamında; İstanbul İli Karaköy özelinde; \"Bir manzarada uzman ve gözlemci gruplarının dikkatini çeken görsel parametreler nedir?\" ile \"Uzman ve gözlemcilerin algısında görsel yönden çekicilik gösteren alanlar hangileridir?\" sorularına yanıt aranmaktadır. Çalışmada Görsel Peyzaj Analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu amaçla; uzman (25 kişi) ve gözlemci grubundan (75 kişi) oluşan toplam 100 kişilik katılımcının, Karaköy’ü görsel peyzaj açısından algısal olarak değerlendirilmesi sağlanmıştır. Katılımcılar, Karaköy’ün çeşitli noktalarından çekilen 25 adet fotoğrafı 9 adet parametre (doğal-yapay, heyecan verici-sıkıcı, uyumlu-uyumsuz, bakımlı-bakımsız, düzenli-düzensiz, açık okunabilir-karmaşık, hareketli dinamik-durağan, yoğun-seyrek ve manzara güzel-manzara güzel değil) temelinde 5\'li Likert ölçeği kullanılarak değerlendirmiştir. Uzman ve gözlemci gruptan oluşan kişilerin görsel peyzaj algılarına ilişkin yapılan değerlendirmeler, tanımlayıcı istatistikler çerçevesinde yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda, Karaköy özelinde mekansal tercihlerde uzman ve gözlemci grubu yardımıyla görsel bakımdan yüksek nitelikli peyzajlar tanımlanmış, mekan tercihleri ile parametreler arasındaki ilişkiler belirlenmiştir.
Keywords : Görsel peyzaj, Görsel peyzaj değerlendirmesi, Mekansal tercih, İstanbul Karaköy