Hemşirelikte Yeni Teknoloji Kullanımına Direnç Olarak Teknostres: Sistematik Literatür İncelemesi

Authors : Gamze Tunçer Ünver, Ferda Akyüz Özdemir

Pages : 53-65

Doi:10.69487/hemarge.1465614

View : 24 | Download : 24

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Review Paper

Abstract :Giriş: Günümüzde teknoloji sağlık hizmetleri alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle tarama ve tanılama sürecinde kullanılan görüntüleme yöntemleri, tedavi ve bakım sürdürülmesi ve izlemi ve hasta verilerinin depolanması gibi teknolojiye sıklıkla başvurulmaktadır. Ancak teknolojinin sağlık bakım hizmetlerinde kullanımının yararlarının yanı sıra olumsuz etkileri de olabilmektedir. Özellikle hemşirelik hizmetlerinde bu olumsuz etkiler daha sık görülebilmektedir. Teknoloji tedavi ve bakımın sürdürülmesi ve hasta takibinin yapılabilmesi için hemşirelik hizmetlerinin her aşamasında kullanılmaktadır. Bu nedenle hemşireler teknolojinin olumsuz etkilerine daha yoğun bir şekilde maruz kalabilmektedir. Teknoloji kullanımının olumsuz etkilerinden biri teknostrestir. Teknolojinin sürekli güncellendiği göz önünde bulundurulduğunda teknolojiyi kullanabilme ve teknolojiye uyum sağlamaya yönelik deneyimlenen stres, teknostres kavramı olarak ifade edilmektedir. Amaç: Bu sistematik derleme, hemşirelikte teknostres düzeyini belirleyebilmek amacıyla tanımlayıcı tasarımda bir sistematik derleme çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Veri tabanlarının kapsamlı bir şekilde taranması sonucunda literatürde teknostres ile ilişkili toplam 38 çalışmaya ulaşıldı. Çalışma kapsamına, dahil edilme kriterlerine uyan 7 makale ve tez çalışması alındı. Bulgular: Yapılan 2 çalışma sonucunda hemşireler arasında teknostresin orta düzeyde olduğu belirlendi. Ayrıca hemşirelikte kullanılan bilgi sistemlerinin ve bireysel özelliklerin teknostres gelişimini etkileyen faktörler arasında olduğu saptandı. Farklı iki çalışmada ise teknostresin hemşirelerin verimliliğini ve teknoloji kullanma niyetini etkilediği belirtildi. Ayrıca teknostresin algılanan yönetici desteği ile iş-aile çatışması arasındaki ilişkiyi yordadığı bildirilmiştir. Sonuç: Teknostresin hemşireler arasında pek çok olumsuz etkisinin olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte hemşirelikte teknostrese yönelik çalışma sayısının yeterli olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hemşirelikte teknostres düzeyinin ve bakım uygulamalarına etkisinin yeterince değerlendirilebilmesi için farklı hemşire örneklem grubunda da çalışma yapılması ve çalışma sayısının arttırılması gerektiği düşünülmektedir.
Keywords : Hemşirelik, stres, teknoloji, teknostres