ATFÎ AHMED EFENDİ’NİN ARUZA DAİR BİR ESERİ: MİFTÂH-I KAVÂİD-İ TUHFE

Authors : Hasan EKİCİ

Pages : 140-161

Doi:10.28981/hikmet.340050

View : 23 | Download : 18

Publication Date : 2017-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Özet: Arap edebiyatının ilim dallarından biri olan aruzun temelleri el-Hal î l tarafından ortaya konmuştur. Arap edebiyatı kaynaklı aruz, daha sonra İran ve Türk edebiyatlarında kullanılmaya başlanmıştır. Klasik Türk edebiyatında, kendine has kuralları ihtiva eden aruzla ilgili müstakil eserler yazılmıştır. Bu eserlerden biri de 18. yüzyıl ş â rihlerinden Atf î Ahmed Efendi’nin kaleme aldığı Miftâh-ı Kavâid-i Tuhfe adlı risaledir. Bu risale , sıbyan okullarında öğrenime yeni başlayan çocuklara şiir ve aruz hakkında temel bilgiler öğretmek amacıyla yazılmıştır. Miftâh-ı Kavâid-i Tuhfe ’de İbrahim Ş â hid î ’nin Tuhfe-i Ş â hid î adlı eserinde kullanılan bahir ve vezinlerle ilgili açıklamalar yer almaktadır. Miftâh-ı Kavâid-i Tuhfe , aruz bahirlerindeki illlet ve zihaflardan, takt î ile ilgili bazı kurallardan bahsetmesi yönüyle önem arz etmektedir. Bu eser, mukaddime, iki fasıl ve hatime bölümünde taktî e dair yedi kaideden meydana gelmektedir. Bu çalışmamızda öncelikle Bosnalı Atf î Ahmed Efendi’nin Miftâh-ı Kavâid-i Tuhfe adlı eseri tanıtılacak, daha sonra bu eserin çeviri yazılı metni verilecektir. 
Keywords : Atfî Ahmed Efendi, Aruz, Vezin, Miftâh ı Kavâid i Tuhfe