Sufîlerce Kendini Dönüştürme Eğitimi Olarak Uygulanan Zikir Ritüelinin Bilişsel Psikoloji Açısından Analizi

Authors : Özer ÇETİN

Pages : 1-28

Doi:10.14395/hititilahiyat.333278

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2017-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada bilişsel psikoloji bulguları ışığında sufilerce uygulanan zikir ritüeli incelenmiştir. Zikir ve bilişsel yetiler arasında karşılıklı bir ilişki bulunmaktadır. Zikir ritüelinin başlangıcından sonuna kadar her aşamasında ardışık olarak farklı bilişsel yetiler devreye girmektedir. Buna karşılık zikirde uygulanan yöntemler bilişsel yetilerin performansını artırmaktadır. Zikir ritüelinde oluşan dini algı sonucu kişinin iç dünyasında zikredilen kelimelerle ilişkili birtakım bilgiler oluşmaktadır. Bu bağlamda zikir dışarıdan bakıldığında belli dini kelimelerin tekrarından oluşan monoton bir yapı gibi görünse de zikreden kişinin benliğinde değişim ve dönüşüme neden olan dinamik bir bilgi kaynağıdır. Zikir yalnız bilinci değil aynı zamanda bilinçdışını da etkilemektedir. Olumlu etkilerine karşılık zikirde yanılsamalar görülebilir. Bu nedenle düzenli olarak uygulana zikir ritüeli tecrübeli bir kişinin denetiminde gerçekleştirilmelidir.
Keywords : Zikir, kısa süreli bellek, uzun süreli bellek, aktivasyon yayılması, imgeleme