Emevi İktidarına Karşı Kûfe’den İlk Sivil Muhalefet: Hucr b. Adiy Hareketi

Authors : M Mahfuz SÖYLEMEZ

Pages : 31-48

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2004-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Muaviye b. Ebî Süfyan hilafet makamına geçtikten sonra islam aleminin muhtelif kentlerinde bulunan minberlerden Hz. Aliʹye lanet okutmaya başladı. Cuma günü cuma namazlarından sonra okunmakta olan bu lanetler halkta bir infiale neden oldu. Kufede buna ilk karşı koyan da Hz. peygamberin arkadaşlarında Hucr b. Adiy oldu. Hucr bu tepkisini dışa vurduktan sonra yakalananlar bir kaç  arkadaşı ile birlikte öldürüldü. Hucr hareketi olarak tarihte yerini almış olan hareketinin başlamasından bitişine kadar gelişen olaylar zinciri ciddi bir şekilde incelendiğinde görüleceği gibi mezhepsel bir duruştan ya da, bazı ilim adamlarının iddia ettiği, ekonomik bazı beklentilerden çok uzak olduğu görülecektir. Dahası bu hareket, asla önceden planlanmamıştır, tamamen doğal olarak gelişmiş olup organize bir hareket olmaktan da çok uzaktır. Hareketin lideri olarak gösterilen Hucr, haksızlığa karşı mücadele etmeye çalışmak dışında da bir başka amaca sahip değildir. Tamamen bir sivil muhalefet olan bu hareket, Emevîler tarafından acımasızca yok edilmiştir. Hucr b. Adî ve arkadaşla rının idam edilmeleri, Emevîlerin beklentilerinin aksine onların lehine değil, aleyhine bir sonuç vermiştir. Nitekim buinsanlara yapılanlar sadece Kûfe’de değil, İslam âleminin hemen hemen her yerinde yankı bulmuştur.
Keywords : Muaviye, Hucr b Adiy, Ali taraftarlığı, Emevi, Kufe