İKTİSADİ KARAR VERME SÜRECİNDE STATÜKO YANLILIĞI KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNDEN BAĞIMSIZ MIDIR?

Authors : Bedrettin BOZOĞLAN, Vildan Gülpinar DEMİRCİ

Pages : 534-549

Doi:10.17218/hititsosbil.795897

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bireylerin iktisadi kararlarında rasyonel davrandıklarını varsayan klasik görüşe karşın, davranışsal iktisatçılar bireylerin kararlarında rasyonel davranmayabileceklerini göstermiştir. Bu rasyonel olmayan davranışlar kişilere özgü farklılıklar içerebilir. Bireylerin iktisadi kararları üzerindeki bu farklılığı açıklamak için kişilik özellikleri ve statüko davranışı ilişkisinden yararlanılmıştır. Araştırmanın amacı bireylerin kişilik özelliklerinin, statüko davranışı açısından farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Kişilik özelliklerini belirlemek amacıyla Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi insert ignore into journalissuearticles values(SDKT); uygulanmıştır. Statüko yanlılığı ölçümü için Samuelson ve Zeckhauser tarafından oluşturulan anket kullanılmıştır. Araştırma sonucunda deneyime açık kişilik özelliği ile statüko arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bireylerin deneyime açıklık düzeyleri arttıkça statükodan uzaklaştıkları gözlenmiştir. Diğer taraftan dışa dönük bireylerin statükodan uzaklaştıkları da dikkat çekmektedir. Literatürde iktisadi kararlarda dışa dönük ve deneyime açık bireylerin daha yüksek karlılık düzeyine sahip oldukları vurgulanmaktadır. Bu durum statüko yanlılığından uzaklaşmaları ile açıklanabilir. Bireylerin statüko eğilimini doğru analiz edip, kişilik özelliği ile uyumlu iktisadi davranış göstermek karlılığı da arttırıcı bir faktör olarak ortaya çıkabilecektir.
Keywords : Davranışsal İktisat, Statüko Yanlılığı, Kişilik Özellikleri