Süryani Bilginlerin Çeviri Faaliyeti ve Mu’tezilî Düşünceye Etkisi

Authors : Osman AYDINLI

Pages : 7-33

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2007-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Süryani bilginlerin ve dil olarak Süryanicenin İslâm düşüncesindeki çeviri faaliyetinde önemli bir yeri vardır. Emevilerin son döneminde bireysel olarak başlayan çeviriler, Abbasi halifeleri Mehdi ve Harun Reşid döneminde hız kazanmış ve Me’mun döneminde zirveye ulaşmıştır. Bağdat’ın başkent yapılması, oluşan yeni entelektüel ortam ve kentleşme sürecinde toplumun ileri düzeyde bir bilgiye duyduğu gereksinim, çeviri hareketine zemin hazırlamıştır. Bu süreçte Beytü’l-Hikme’nin kurularak tercümenin devlet eliyle yapılması projesi, aynı zamanda Mu’tezile’nin de sahip çıktığı bir proje olmuştur. Mu’tezile’nin Yunan kültürü ve Süryani bilginlerle asıl ilişkisi teolojik ve felsefi eserlerin tercümesiyle başlamıştır. Çeviri eserler genelde İslâm düşüncesinin özelde Mu’tezilî düşüncenin gelişmesine önemli ölçüde katkı sağlamıştır. Bu bağlamda, bu makale İslâm düşüncesindeki tercü-me faaliyetinde Süryani bilginlerin rolünü ve bu faaliyetin Mu’tezilî düşünceye etkisini ortaya koy-mayı amaç edinmiştir.
Keywords : Süryani, Süryanice, Mutezile, Abbasiler, Beytül Hikme, Memun, Ebul Hüzeyl, Nazzam, Cahız