ŞEYH HAMZA TEKKESİ’NİN SOSYO-EKONOMİK VE KÜLTÜREL TARİHİ

Authors : Zekeriya IŞIK

Pages : 106-129

Doi:10.17218/hititsosbil.694093

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Şeyh Hamza ne zaman yaşadığı tam olarak bilinmeyen, Çorum’un Hacı Bey Ağacı köyünde medfun bulunan ancak mezarının yeri zamanla kaybolan dinî, manevi hüviyete sahip tarihi bir şahsiyettir. Şeyh Hamza’nın mezarı, arşiv vesikalarında geçtiği şekliyle Çorum’da ikamet eden Derviş Hıdır’ın onu rüyasında görmesi sonucu bulunmuştur. Bulunan mezarın üzerine Derviş Hıdır ile ahalinin yardım ve gayretiyle türbe yanına da bir tekke inşa edilmiştir. İlk örneklerine nazaran hayli geç bir dönemde(18. yüzyıl ortalarında) ortaya çıkan tekkenin resmen tanınması ve sisteme eklemlenmesi de hayli zaman almıştır. Tekkenin kamusal alanda karşılık bulmasında Çorum-Laçin-Osmancık güzergahı üzerinde yer alması ve bu bölgede benzeri hizmet verecek başkaca bir zaviyenin bulunmamasının etkisi büyük olmuştur. Şeyh Hamza tekkesi erken dönem örnekleri gibi zengin vakıf gelirlerine ulaşamadığından sosyo-ekonomik yapısı nispeten zayıf kalmıştır. Bugün tarihi yapılardan eser kalmamakla birlikte yeniden inşa edilen türbe ve mescit köyün dinî, sosyal, kültürel yaşantısında etkin rol oynamaya devam etmektedir. İşte bu çalışma Şeyh Hamza türbesi ve tekkesinin idari, sosyal, ekonomik yapısını ortaya koymak, toplumun inanç ve zihin dünyası üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla yapılmıştır.
Keywords : Osmanlı, tarikat, tekke, türbe, Şeyh Hamza