TEKFURDAĞI SANCAĞI’NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI (1890-1902)

Authors : Ümit EKİN, Hümmet KANAL

Pages : 109-128

Doi:10.20304/husbd.68693

View : 23 | Download : 16

Publication Date : 2015-03-24

Article Type : Other Papers

Abstract :19. yüzyılın sonlarında Tekfurdağı Sancağı, konumu itibariyle stratejik bir öneme sahiptir. Sahip olduğu iskele, demiryolu ve karayolları sayesinde Balkanlar ile başkent İstanbul arasında bir köprü konumundaydı. Bu çalışmada, 1890-1902 yılları arasına ait Edirne Vilayeti Salnamelerindeki bilgiler ışığında Tekfurdağı Sancağı’nın sosyal ve ekonomik yapısı ilmi bir disiplin içerisinde analiz edilmiştir. Giriş kısmında salnamelerin tarih araştırmalarındaki önemine değinildikten sonra Tekfurdağı Sancağı isminin kaynağı, coğrafyası, incelediğimiz dönem içerisindeki sınırları, konumu, İstanbul’a ve Gelibolu’ya olan mesafesi, nüfusu, kazaları, nahiyeleri, demiryolları, camiler, kiliseler, şehirde bulunan mahalleler, dükkânlar, mağazalar, çeşmeler, fırınlar, hanlar, hamamlar, meyhaneler, gazinolar ve ambarların miktarlarından bahsedilmiştir. Makalede Tekfurdağı Sancağı’nın ekonomik yapısı kısmında, sancağın gelir ve giderleri, madenleri, tarım ve hayvancılık, liman idaresi, ticaretin yapıldığı pazarlar ve panayırlar ele alınmıştır. Konunun daha iyi anlaşılması için sancağın gelir ve giderleri Edirne vilayetindeki diğer sancaklarla birlikte tablolar halinde verilmiştir. Böylece Tekfurdağı Sancağı’nın Edirne vilayeti içerisindeki ekonomik durumu belirlenmeye çalışılmıştır. Sosyal yapıda ise sancağın idari teşkilatlanması, nüfusu, eğitim durumu irdelenmiştir. Nüfus kısmında, incelenen dönemdeki tarihler arasında Tekirdağ’da yaşayan Müslim, Rum ve Ermeni nüfus değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Müslüman ve Müslüman olmayan nüfusla ilgili ayrı ayrı tablolar ve grafikler düzenlenmiştir. Eğitim kısmında, sancaktaki İslam, Rum, Bulgar, Yahudi, Katolik, Protestan ve Ermeni okulları ele alınmıştır. Okullardaki öğrenci ve öğretmen sayıları tablolar halinde incelenmiştir.
Keywords : Salname, Edirne, Tekirdağ, Sosyal Yapı, Ekonomik Yapı, Liman