PENETRATING AMERICAN FEMALE GAZE IN THE OTTOMAN EMPIRE: A 19TH CENTURY TRAVELOGUE

Authors : Cansu Özge ÖZMEN

Pages : 163-172

Doi:10.20304/husbd.67195

View : 469 | Download : 900

Publication Date : 2015-04-14

Article Type : Other Papers

Abstract :Eski Dünya’yla ilgili Amerikan İç Savaş öncesi yazılan seyahatnameler emsallerine kıyasla çok daha azdır. Edebiyatta Amerikan Rönesansı bağımsız bir Amerikan ulusal karakteri yaratmaya çalıştığı, yazarlığın başlı başına bir meslek olarak algılanmadığı ve kadınların sanatsal ifadelerinin nadir görüldüğü ve onaylanmadığı bir zamanda, Sarah Rogers Haight’in okuyucusuna cürekat görünmemek adına “Yazar, bu mektupların halka ulaşması konusunda oldukça isteksiz olarak razı oldu” diye seslenmesi şaşırtıcı değil. Ulus olarak Eski Dünya’yı keşfetmekte geç kalan Amerikalı yazarlar seyahatnamelerinin önsözlerinde anlatıların orijinalliğini iddia ederek Amerikan orta sınıf okurlarını Amerikan seyahatnamelerini İngiliz seyahatnamelerine tercih ederek doğru karar verdikleri konusunda ikna etmeyi amaçlarlar. Bu bağlamdaki orijinallik, İngiliz seleflerinden farklılığı vurgular. Haight’in mektuplarını yayınlamakla ilgili motivasyonlarından söz ettiği girizgahı ise mahcup ve ketumdur. Bu çalışma, Amerikan İç Savaşı öncesinde Şark’ı ve özellikle Osmanlı İmparatorluğu’nu konu alan ve bir Amerikalı kadın tarafından yazılan tek seyahatnameyi inceler. Coğrafi sınırlamanın önemi Şark’la ilgili alışılagelmiş söylemsel stratejilerin Haight’in anlatısı özelinde altık kimliğin yarattığı çatışmaları üzerindeki etkisini sorgular. Haight, 19. yüzyıl Amerikan toplumundaki cinsiyet ayırımını ve kadının eve ve aileye ait rolünü aristokrat erkeğin etkinlik alanı olan keşif ve seyahate taşırken bu altık kimliği yeniden şekillendirir. Anlatısı evkamusal alan sınırlarını aştıktan sonra temsillerini ülke sınırları dışına da çıkararak daha sonra Doğu’yu ziyaret edecek olan kadın yazarlara da öncülük edecektir. Bu öncül rolü benimsemeyişi ve seleflerinin anlatılarından uzun alıntılar yapışı Amerikan seyahat yazınında bir emsal teşkil etmesine engel değildir.
Keywords : Seyahatname, Şarkiyatçılık, Amerikan Rönesansı, Altık Kimlik