GERONTOLOJİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN HUZUREVİ KAVRAMINA İLİŞKİN ALGILARI: BİR METAFOR ÇALIŞMASI

Authors : Hatice Selin Irmak Yaşar

Pages : 391-410

Doi:10.20304/humanitas.1597766

View : 38 | Download : 32

Publication Date : 2025-03-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Huzurevleri, yaşlı bireylerin yalnızca bakım ihtiyaçlarını karşılamakla kalmayıp, aynı zamanda sosyal etkileşimlerini sürdürmelerine ve yaşam kalitelerini artırmalarına yardımcı olan önemli kurumlardır. Bu çalışma, Gerontoloji bölümü öğrencilerinin huzurevi kavramına ilişkin algılarını metafor analiziyle incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, fenomenolojik desen kullanılarak yürütülmüş, 206 katılımcıdan “Huzurevi benim için … gibidir, çünkü …” ifadesini tamamlamaları istenmiştir. Veriler, betimsel ve içerik analizi yöntemleriyle değerlendirilmiş; 192 geçerli metafor “Gelişmiş Yerleşim Alanı”, “Pozitif ve Negatif Yönleriyle Bir Yerleşim Alanı” ve “Gelişmemiş Yerleşim Yeri” temaları altında toplanmıştır. Gelişmiş yerleşim alanı teması altında “yuva” ve “sosyalleşme” gibi metaforlar öne çıkmış; huzurevlerinin yaşlılar için sıcak, güvenli ve sosyal bir ortam sunduğu vurgulanmıştır. Pozitif ve negatif yönleriyle bir yerleşim alanı teması “profesyonel kurum” ve “yer” kategorileri altında, huzurevlerinin bakım hizmetleri ve barınma ihtiyaçlarını karşılayan mekânlar olarak algılandığı görülmüştür. Ancak, bazı metaforlar huzurevlerinin yalnızca bir barınma yeri olarak algılandığını da ortaya koymuştur. Gelişmemiş yerleşim yeri teması altında, huzurevleri “yalnızlık”, “buzdolabı” ve “hapishane” gibi olumsuz metaforlarla ilişkilendirilmiştir. Çalışma bulguları, katılımcıların huzurevlerine yönelik algılarının büyük ölçüde çeşitlilik gösterdiğini ortaya koymaktadır. Olumlu metaforlar, huzurevlerinin yaşlı bireylerin sosyal destek ve güvenlik ihtiyaçlarını karşıladığına işaret ederken, olumsuz metaforlar, bu mekânların yalnızlık ve sosyal dışlanma ile ilişkilendirildiğini göstermiştir. Sonuç olarak huzurevi, yaşlı bireyler için güvenli ve destekleyici bir yaşam alanı olabileceği gibi, bireyin sosyal çevresine ve kişisel deneyimlerine bağlı olarak yalnızlık hissiyle de ilişkilendirilebilen bir mekân olarak tanımlanabilir. Katılımcıların metaforları, huzurevinin hem olumlu hem de olumsuz yönleriyle farklı bireysel ve toplumsal anlamlar kazandığını ortaya koymaktadır.
Keywords : Gerontoloji, Sosyal hizmet, Huzurevi, Metafor, Bakım